قیمت نان افزایش پیدا نمی‌کند

زمزمه های افزایش قیمت نان به گوش میرسد.قیمت نان به گفته رئیس جمهور افزایش پیدا نمی‌کند.قیمت نان با قیمت آرد در ارتباط است.قیمت نان در نانوایی‌ها متفاوت است.قیمت نان یارانه‌ای شده است.

بررسی قیمت نان

واحد های نانوایی با توجه به نوع نان، منطقه قرارگیری، مساحت واحد، تاریخ ساخت بنا، سهمیه دولتی و ... دارای هزینه های متفاوتی هستند. اگر واحدهای نانوایی سنتی ادغام شوند و به سمت تجمیع این واحدها پیش برویم، می توان انتظار داشت که چنانچه در یک محل هر 4 نوع نان تولید شود، میانگین هزینه اجاره بها کاهش چشمگیری یابد. علاوه بر این، تجمیع سازی می تواند هزینه های کارگری و سایر هزینه ها را هم کاهش دهد.

دفتر مطالعات زیربنایی معاونت پژوهش های زیربنایی و امور تولیدی، عوامل موثر بر هزینه و قیمت تمام شده نان را مورد بررسی قرار داده است. در ارتباط با مواد اولیه که عمدتا شامل آرد، آب، نمک و مخمر صنعتی یا خمیرترش است، می توان اشاره کرد که مسلما هزینه مواد اولیه در واحدهای یارانه ای کمتر از واحد های آزادپز و طبیعی است.

قیمت آرد هم یکی از عوامل مهمی است که در واحدهای آزادپز منتهی به تفاوت قیمت نان ها شده است. هزینه آب و نمک نیز می تواند ثابت باشد. زیرا در صورت برابر بودن میزان پخت واحد های یارانه ای و آزادپز میزان آب و نمک در نان های مصرفی می تواند با یکسان بودن سایر شرایط یکی بوده و تفاوتی نداشته باشد.

استفاده از مخمر صنعتی هم می تواند تفاوت هایی داشته باشد، زیرا واحد های آزادپز انگیزه بیشتری در تولید نان با کیفیت مطلوب دارند و آن هم به دلیل رقابت با واحد های یارانه ای است. بنابراین برخلاف برخی واحدهای یارانه ای که ممکن است به مصرف جوش شیرین که قیمت کمتری دارد مبادرت کنند، واحدهای آزادپز از مخمر صنعتی بیشتر استفاده می کنند که می تواند هزینه مواد اولیه را افزایش دهد. سایر شرایط تا حدود زیادی یکسان است.

تفاوت اندکی بین هزینه نیروی انسانی در واحدهای یارانه ای و واحدهای آزادپز وجود دارد که بیشتر به مهارت شاطر نانوایی مربوط می شود. مهارت شاطر نانوایی به ویژه در تولید نان سنگک که خواهان بیشتری دارد بسیار حائز اهمیت است و به همین دلیل با تعداد کارگرهای برابر بین واحد های نانوایی، شاطر نانوایی سنگکی آزادپز دستمزد بیشتری دارد، بنابراین طبیعی است که هزینه کارگر در واحدهای سنگک بیشتر از نان های دیگر است. البته در هزینه های کارگری نکته حائز اهمیت میزان پخت روزانه بوده که گاها می تواند دستمزدها را دچار تغییرات بیشتری کند.

همان طور که قبلا اشاره شد از طریق تجمیع می توان هر چهار نوع نان را در یک محل تولید کرد که منجر به کاهش میانگین هرینه اجاره بها می شود و مضافا اینکه چنانچه تجمیع سازی به عنوان یک استانداردسازی تلقی شود می تواند به جای فعالیت 16 نفر در چهار نانوایی از نیروی کمتری (حدود 10 نفر) برای تولید هر چهار نوع نان در یک مجتمع استفاده کرد که منجر به کاهش قابل توجه هزینه می شود.

چنانچه به سمت راه اندازی واحدهای صنعتی پیش برویم هزینه کارگری می تواند به مراتب کمتر شود. زیرا یک واحد 20 تنی می تواند در بخش تولید تنها از 30 نفر استفاده کند که در مقابل، چنانچه 20 تن نان در واحدهای سنتی با میانگین سهمیه 350 کیلوگرم آرد تولید شود بین 150-160 نفر نیرو در بخش تولید نیاز است. این موضوع به هیچ وجه باعث بیکار شدن افراد آزاد شده از واحد های نانوایی نمی شود. زیرا واحدهای کوچک تر می توانند به عنوان محل فروش واحدهای صنعتی در آیند به فعالیت خود ادامه دهند.

عوامل مختلف دیگری نیز بر قیمت تمام شده محصول موثر هستند که عبارتند از: نوع تکنولوژی مورد استفاده از طریق تاثیر روی سرمایه گذاری ثابت مورد نیاز، کیفیت محصول تولیدی، میزان و ظرفیت تولید، میزان ضایعات و ... بر قیمت تمام شده و فروش محصول موثر خواهد بود؛ هزینه نیروی انسانی مورد نیاز، تاثیر مستقیم در هزینه های متغیر تولید و قیمت تمام شده محصول دارد. عامل دیگر هم ظرفیت تولید واحد است که بر قیمت فروش محصول موثر است. بدین ترتیب که افزایش ظرفیت تولید از طریق سرشکن کردن هزینه های سربار باعث کاهش قیمت تمام شده محصول می شود.

عوامل موثر بر افزایش قیمت نان

قیمت گندم

هزینه تولید کارخانجات آرد

هزینه حمل و نقل و استهلاک ناوگان و لجستیک

هزینه گونی

هزینه دستمزد

هزینه اجاره محل

هزینه مواد افزودنی نان

هزینه آب و برق و گاز

هزینه سرمایه گذاری و استهلاک دستگاه ها و وسایل نانوایی

نانوایان میگویند متوسط درآمد یک کیسه آرد برای نانوا 225 هزار تومان است در حالی که همین کیسه آرد برای قنادی ها و نان فانتزیها و بیسکویت و... (صنف و صنعت) حداقل یک میلیون و 800 هزار تومان درآمد تولید می کند.

نانوایان اعلام می کنند که دستمزد کارگر نسبت به سال قبل 40 درصد و اجاره بهای مغازه نانوایی حدود 100 درصد در شهرهای بزرگ مانند تهران افزایش یافته است.

قطعات یدکی چه برای ماشین آلات فرآوری و پخت نان و چه شبکه حمل و نقل ، به شکل سرسام آوری افزایش یافته که عملاً دولت جز یک پارامتر از 9 پارامتر تشکیل دهنده قیمت نان را کنترل نکرده است، همین موضوعات موجب ضرر و زیان و استهلاک دارایی‌های نانوایان شده است.

صحبت های رئیس جمهور درباره افزایش قیمت نان

رئیس جمهور با بیان اینکه موفقیت‌های طرح مدیریت هوشمند یارانه آرد و نان می‌تواند به عنوان الگو در اختصاص یارانه برای سایر بخش‌ها در جهت شفاف‌سازی اجرایی شود، اظهار داشت: اراده دولت بهینه سازی نظام یارانه‌ها در کشور با هدف جلوگیری از هدر رفت سرمایه‌ها است.