هر فرد دارای کدملی می‌تواند یک خودرو وارد کند + جزئیات
سرپرست معاونت حمل‌ونقل وزارت صمت گفت: هر فرد دارای کد ملی می‌تواند خودروی مورد نظر خود را وارد منطقه گمرکی کند و پس از پرداخت حقوق گمرکی، آن را ترخیص کند.
برنامه میز اقتصاد امروز پنجشنبه ۲۸ تیرماه میزاقتصاد میزبان احمدآقایی ،معاون صنایع حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت
بود که با موضوع واردات خودرو‌های کارکرده پخش شد مشروح این برنامه را در زیر می خوانید:
مقدمه مجری: واردات خودرو یکی از موضوعاتی است که برخی از کارشناسان با آن موافق هستند، برخی بر این عقیده اند که واردات می‌تواند عطش بازار را کاهش بدهد، برخی هم می‌گویند باید حمایت از تولید داخل هم به موازات آن انجام بشود، در این میان واردات خودرو‌های کارکرده که در قانون ساماندهی صنعت خودرو هم آمده موافقان و مخالفانی دارد. تیرماه پارسال رئیس مجلس شورای اسلامی قانون الحاق موادی به قانون ساماندهی صنعت خودرو مربوط به واردات خودرو‌های کارکرده را برای اجرا ابلاغ کرد، آقای رئیسی رئیس جمهور شهید هم در مردادماه این قانون را یعنی واردات خودرو‌های کارکرده با عمر حداکثر ۵ سال را به وزارت صمت و وزارت کشور ابلاغ کرد، اما آیین نامه این قانون در دولت نهایی نشد تا این که دیروز سخنگوی دولت از تصویب آن خبر داد، درباره جزئیات واردات خودرو و خودرو‌های کارکرده و همچنین کلا مسائل مربوط به صنعت خودرو صحبت میکنیم.
سوال: این آیین نامه یک دفعه اعلام شد، قرار بود اعلام بشود؟ چون خیلی زمان آن طولانی شد درست است؟
آقایی: یک دفعه نبود ولی فرآیند همانطور که شما در مقدمه فرمودید بعد از این که قانون ابلاغ شد و در مردادماه به وزارت صمت قانون ابلاغ شد ما آیین نامه را بلافاصله در بازه زمانی یک ماهه به دولت فرستادیم ولی فرآیند تصویب آیین نامه ها، چون نیاز دارد که کمیسیون‌های تخصصی اش را بگذراند، کمیسیون تخصصی، کمیسیون‌های فرعی و اصلی و نظرات دستگاه‌های مختلف را باید اخذ بشود و نهایتا جمع بندی شود و به صحن هیات وزیران برود و آنجا این تصویب بشود، این موضوع فکر می‌کنم تا پایان سال گذشته انجام شد ملاحظاتی روی بحث ارز و تخصیص ارز از طرف بانک مرکزی بود که یک برگشتی خورد دوباره رفت در کمیسیون‌ها انجام شد و دوباره بعد از آن که آن مراحل طی شد و آن ملاحظات اعمال شد، در اوایل تیرماه وارد صحن هیات دولت شد و تصویب و ابلاغ شد.
سوال: آقای آقایی؛ وزیر صمت اعلام کرده بود کهیر می‌زند از واردات خودرو‌های کارکرده، حالا چطور شده؟
آقایی: واقعیت ما سیاستگذاری که در وزارت صمت انجام شد، در راستای اجرای قانون ساماندهی صنعت خودرو که با هدف رقابت پذیر کردن تولید در کشور بود موضوع در چند جبهه دنبال شد، مهم‌ترین موضوع آن با توجه به شرایطی که زمان طرح لایحه، طرح این قانون در صحن مجلس بود موضوع به دو سه سال قبل از آن برمیگشت که ما بعد از سال ۹۶ با تولید بیش از یک و نیم میلیون خودرو وارد فرآیندی می‌شویم که واردات خودرو محدود میشود به دلیل مشکلات ارزی
سوال: سال ۹۶-۹۷
آقایی: بله سال ۹۶-۹۷ ما محدودیت واردات خودرو را داریم به دلیل کمبود ارز و بعد به دلیل تحریم‌هایی که اتفاق می‌افتد ما ارتباط مان با دنیا روی بحث صنعت خودرو محدود میشود و یک دفعه ما تولید خودرویمان تقریبا ۵۰ درصد کاهش پیدا می‌کند و ما از عدد بیش از یک و نیم میلیونی می‌رسیم به ۷۰۰-۸۰۰ هزار خودرو و این فرآیند را ما دو سه سال ادامه می‌دهیم به این معنا میشود که ما یک تقاضای انباشته‌ای را در بازار داریم ناشی از عدم واردات خودرو و کاهش عرضه به بازار، این باعث میشود که این بازار ملتهب میشود و نهایتا قیمت خودرو قیمت کاذبی میشود ضمن این که به دلیل شرایط تورمی کشور تعدادی از مردم به دلیل حفظ سرمایه شان می‌روند به این سمت که خودرو را بعنوان یک کالای سرمایه‌ای خرید کنند و نگهداری کنند، سرجمع این موارد و شرایط مجلس را به این سمت می‌کشاند که طی یک طرحی، طرح ساماندهی بازار خودرو را که بعدا این در سال ۱۴۰۰ در مجلس تصویب میشود با عنوان قانون ساماندهی صنعت خودرو این تنظیم میشود با هدف رقابت پذیر کردن صنعت خودرو در کشور.
سوال: این هدف به این جا رسید که امروز این آیین نامه ابلاغ شده، بیاییم در این آیین نامه، یکی از موضوعات مهمی که هست گفته شده که همه ایرانی‌ها می‌توانند خودروی کارکرده وارد بکنند، ساز و کار این چگونه است؟ یعنی هر کسی که کد ملی دارد می‌تواند خودرو وارد کند؟
آقایی: ما الان در موضوعات دیگر مثل گوشی موبایل و کالا‌های دیگری که ممنوعیت ورود نداشته باشد این فرآیند را داریم، الان در آیین نامه هم ما هم بحث ثبت سفارش را داریم که مربوط میشود به شرکت‌ها، شرکت‌های وارد کننده اعم از شرکت‌های حمل و نقلی و شرکت‌هایی که وارد کننده خودرو هستند و ثبت آماری، ثبت آماری مربوط میشود به عموم مردم و متقاضیان شخصی که می‌توانند این را وارد کنند در گمرک ثبت آماری کنند و بعد با پرداخت حقوق ورودی و حقوق گمرکی خودرو را ترخیص کنند.
سوال: یعنی لازم نیست که مردم کارت بازرگانی تهیه کنند؟
آقایی: نه نیازی نیست
سوال: بعد ثبت سفارش آن چگونه خواهد بود؟
آقایی: ثبت سفارش مربوط به بازرگانان میشود و فرآیند کارت بازرگانی، یعنی ما در سامانه جامع تجارت کسانی می‌توانند ثبت سفارش کنند که کارت بازرگانی دارند ما در این فرآیند ثبت آماری انجام می‌دهیم کما این که الان ما در مناطق آزاد هم ثبت آماری داریم به این معناست که خودرو وارد منطقه گمرکی میشود، شخص این کار را انجام می‌دهد و بعد با پرداخت حقوق گمرکی و حقوق ورودی می‌تواند خودرو را ترخیص کند.
سوال: و لازم است که به جایی اعلام بکند که من می‌خواهم وارداتی انجام بدهم در این قضیه یا نه؟
آقایی: نه نیازی ندارد یعنی در آیین نامه این طور دیده شده که عموم مردم برای استفاده شخصی شان می‌توانند با کد ملی که آنجا شناسایی میشود می‌توانند خودرو وارد کنند.
سوال: هر نفر چند دستگاه می‌توانند وارد کنند؟
آقایی: به نظر می‌رسد یک دانه
سوال: یک دانه در سال است یا نه؟
آقایی: هنوز اطلاع رسانی دقیقی انجام نشده ولی به نظر می‌رسد فر آیند این طور است که در ابتدای کار با توجه به شرایط بحث تامین ارز واردات یک دستگاه خودرو به هر نفر اجازه داده شده است.
سوال: محدودیتی دارد که ۲۵۰۰ سی سی باشد یا بالا باشد یا پایین‌تر باشد؟
آقایی : در آیین نامه به درستی موضوع واردات خودرو اشاره شده و فرآیند را کاملا توضیح داده، خودرو‌هایی که وارد میشود بین سه تا پنج سال سن شان هست، دارا بودن استاندارد‌های روز اروپا و استاندارد‌های جهانی که در واقع گواهی انطباق را دارند از شرایط واردات این نوع خودرو‌ها است و محدودیتی که فقط وجود دارد این است که خودرو‌ها حجم موتورشان زیر ۲۵۰۰ سی سی باشد.
سوال: از کشور خاصی محدودیتی ندارد؟
آقایی: نه می‌تواند از همه کشور‌های اتحادیه اروپا، ژاپن و کره جنوبی باشد به نظر می‌رسد فقط کشور آمریکا آنجا محدودیت برای این قضیه وجود دارد.
سوال: در مورد تامین ارز این که گفته شده باید به تایید بانک مرکزی برسد منشا ارز آن، این چگونه است؟ چه کسانی می‌توانند؟ آیا کسی که در خانه اش ارز دارد یا ایرانی خارج از کشوری که ارز دارد آنها هم می‌توانند واردات کنند؟
آقایی: اساس این آیین نامه موضوع تامین ارز بود و کنترل بازار ارز که دغدغه بانک مرکزی بود، الان در این آیین نامه اشاره شده با رعایت ضوابط ارزی بانک مرکزی ما نمی‌خواهیم فرآیند طوری پیش برود که ما بازار ارزی کشور را مختل کنیم ولی در واقع محل ارز می‌تواند از ارز حاصل از صادرات باشد صادرات کالا و خدمات می‌تواند باشد می‌تواند ارز سرمایه گذاری خارجی باشد و تمام ارز‌هایی که به تایید بانک مرکزی می‌رسد که منشا خارجی دارند، به قول شما طرف ارز دارد خارج از کشور، حساب ارزی دارد، اگر مورد تایید بانک مرکزی قرار بگیرد این می‌تواند با آن ارز بیاید خودرو را انتخاب کند و وارد کند و برای استفاده شخصی استفاده کند.
سوال: یکی از موضوعاتی که در این گزارش هم کارشناسان به آن اشاره می‌کردند همین موضوع ارز بود که همین تاییدیه بانک مرکزی هم روال را خیلی طولانی می‌کند و هم این که معمولا به تایید نمی‌رسد، این چگونه خواهد بود؟ به خاطر همین می‌گویند این قوانین معمولا روی کاغذ می‌ماند و اجرایی نمی‌شود.
آقایی: ما الان در شرایط دیگری هم داریم، ما همین الان آیین نامه واردات اتوبوس‌هایی برای اربعین داریم که شرکت‌های حمل و نقلی دارند وارد می‌کنند جا دارد این موضوع را هم بگویم که برای رفاه حال زائرین اربعین حسینی دولت این مصوبه را گذراند و شرکت‌های حمل و نقلی با توجه به کمبود اتوبوس در این ایام و آمار سفر‌های زیادی که در این ایام هست اجازه واردات را به شرکت‌های حمل و نقلی داده شد، برای جانبازان الان ما آیین نامهای که در دولت گذرانده شده و این اجازه داده شده که جانبازان عزیز بالای ۵۰ درصد شخصا خودشان واردات خودرو را داشته باشند، ضوابط را باید رعایت کنند.
یعنی هم جانبازان و هم افراد که شخصا دارند وارد می‌کنند در آیین نامه هم اشاره شده، ضوابط از جمله این که استاندارد‌های خودرو شامل استاندارد‌های روز اروپا و استاندارد‌های کشور‌های اروپایی یا ژاپن و کره جنوبی باشد و استاندارد‌های آلایندگی محیط زیست که در بند پ ماده ۴ کاملا مشخص شده، اگر استاندارد‌ها را رعایت بکنند و آن فرآیند و تاییدیه‌ها را بگیرند مشکلی ندارد بنابراین بانک مرکزی الان در شرایط فعلی، چون محل تامین ارز با خود شخص هست یا ارزی است که حاصل از صادرات خودش یا سرمایه گذاری خارجی است فقط باید این محل آن مشخص بشود، محل آن اگر مورد تایید بانک مرکزی باشد.
سوال: محل آن یعنی اگر کسی در خانه اش ۳۰ هزار دلار دارد ۴۰ هزار دلار دارد هر چقدر دارد او هم می‌تواند برود واردات کند
آقایی: باید ارز از منشا خارجی باشد یعنی باید این ارز خارج بشود یعنی ارزی که در خارج از کشور است.
سوال: یک مقدار محدودتر میشود این قضیه، وقتی این اتفاق می‌افتد.
آقایی: واقعیت این است که شما وقتی خودروی دست دوم می‌خواهید تهیه کنید باید بروید در بازار آن کشور یعنی شما نمی‌روید از خودروساز یا نمایندگی، می‌روید از بازار، از نمایشگاه خودرو را تهیه می‌کنید بنابراین شما آنجا مراجعه می‌کنید و مبلغ را همان جا پرداخت می‌کنید اگر کسی ارز داخل کشور داشته باشد باید تواند طبق ضوابط بانک مرکزی بتواند ارز را خارج کند، حالا آن محدودیت‌های خروج ارز را ما داخل کشور داریم ولی اگر ارز خارج از کشور داشته باشد یا حساب ارزی داشته باشد که بتواند نشان بدهد آنجا ارز بوده می‌تواند از آن ارز استفاده کند و خودرو را خرید کند و وارد کشور بکند.
سوال: البته از دوستان بانک مرکزی هم ما درخواست کردیم که در مورد این قضیه بیایند و توضیح بدهند و موضوع را شفاف‌تر کنند برای مردم، اما راضی نشدند که بیایند و پاسخ بدهند و گفتند همان چیز‌هایی که در ایین نامه آمده همان را اجرایی خواهند کرد.
موضوع خدمات پس از فروش این خودرو‌ها چگونه خواهد بود؟ آیا باید خودروسازان این را تقبل کنند یا نه، اصلا این مورد نظر نیست و اصلا در آیین نامه هم نیامده است؟
آقایی: چرا، ما هم در آیین نامه واردات خودرو‌های نو و هم در این آیین نامه که مربوط به خودرو‌های کارکرده میشود به درستی به بحث خدمات پس از فروش و تامین قطعات یدکی اشاره شده، در آیین نامه واردات خودرو‌های نو باید شرکت‌هایی که وارد کننده هستند که صلاحیت شان مورد تایید وزارت صمت هست به میز خدمات پس از فروش وزارتخانه مراجعه کنند و تعهد تامین خدمات پس از فروش و قطعات یدکی را بسپارند و این فرآیند را انجام بدهند. در خودرو‌های کارکرده، چون ما با سه دسته وارد کننده مواجه هستیم یکی از آن وارد کننده‌ها شرکت‌های وارد کننده هستند، شرکت‌های وارد کننده‌های خودرو هستند که این‌ها شرکت‌هایی هستند که دارای تاییدیه خدمات پس از فروش از وزارت صمت هستند و به شرط ارائه ضمانت خدمات پس از فروش می‌توانند خودروی کارکرده بیاورند.
سوال: یعنی خودشان همان شرکت‌ها می‌توانند وارد کنند؟
آقایی: بله آن شرکت‌ها، چون خودشان دارند وارد می‌کنند می‌توانند و باید تاییدیه و ضمانت ارائه خدمات پس از فروش و قطعات یدکی را داشته باشند، بتوانند این را برای خودرو‌های وارداتی ارائه بدهند به مردم، چون آنها وارد می‌کنند می‌فروشند به مردم.
سوال: بعد آنها هم می‌توانند خودروی کارکرده بیاورند، آنها چند تا می‌توانند بیاورند؟
آقایی: بله، آنها طبق ثبت سفارش، یعنی آنجا کارت بازرگانی و بر اساس سهمیه و ...
سوال: محدودیتی داریم برای آنها؟
آقایی: محدودیت شان بر اساس همان بحث ارزشان است، نه محدودیت ندارند، آنجا محدودیت شان بر اساس سهمیه کارت بازرگانی شان میشود و سقف ارزی که می‌توانند تامین کنند، حالا با سرمایه گذاری خارجی، کما این که الان ما شرکت‌های وارد کننده را همین الان برای واردات خودرو‌های نو این کار را می‌کنند، یعنی ما شرکت‌هایی را داریم که به تعداد دارند خودرو وارد می‌کنند در همین سامانه‌ها هم عرضه میشود هم خودرو‌های برقی هیبریدی و هم خودرو‌های بنزینی الان دارد وارد میشود و این‌ها می‌آیند وارد می‌کنند و عرضه می‌کنند برای آن، دسته دوم شرکت‌های حمل و نقل هستند که آنجا هم ما مصوبات دیگری داشتیم برای واردات مثلا کشنده، تریلی، اتوبوس و ... که این جا با دو هدف تامین خودرو یا وسایل حمل و نقل عمومی کشور هم درون شهری و هم برون شهری به این شرکت‌های حمل و نقلی اجازه داده شده است.
آقایی : در حوزه برون شهری باید تاییدیه سازمان راهداری را بگیرند، در حوزه درون شهری هم که بیشتر برای تاکسی و ون و این‌ها وارد می‌توانند بکنند باید تاییدیه وزارت کشور، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور می‌گیرند و می‌توانند آنها هم با تامین خدمات پس از فروش بتوانند واردات را انجام بدهند، در این دسته از واردات در آیین نامه صراحتا ذکر شده که، چون این دسته واردات برای تامین حمل و نقل عمومی است تا ده سال قابلیت تغییر و تعویض پلاک به تبدیل شدن به پلاک شخصی را ندارند، دسته سوم اشخاص حقیقی هستند که این افراد برای نیاز شخصی شان وارد می‌کنند با کارت ملی شان می‌توانند بیایند ثبت آماری کنند و وارد می‌کنند، این جا در آیین نامه اشاره شده که به منظور رعایت حقوق مصرف کنندگان وزارت صمت نسبت به اعلام فهرست نامهای تجاری خودرو‌هایی که در حال حاضر خدمات پس از فروش در کشور وجود دارد و قابل ارائه هست به آنها پیشنهاد میکنیم که از این دسته از خودرو‌ها بیاورید، مثلا ما خودرو‌های برند که وجود دارد در کشور و قبلا هم وارد شده، توصیه این است که از این دسته از خودرو‌ها وارد بشود، بنابراین این دسته از خودرو‌ها.
سوال: اگر از آنها نیاورند و نخواهند از آنها بیاورند.
آقایی: از آنها نیاورند بحث خدمات پس از فروش را یا باید با شرکت‌هایی که از این دسته وارد کردند قرارداد ببندند.
سوال: اگر آن شرکت‌هایی باشند که از این خودرو‌ها وارد کردند که شما در لیست تان می‌اورید آن که دیگر معلوم است، اگر از آنها نباشند چطور؟
آقایی: این‌ها میشود خیلی خاص و باید بحث تامین قطعات را تعهد.
سوال: پس کلا نمی‌شود.
آقایی: می‌توانند، ما همین الان هم اجازه واردات خودرو می‌دهیم اگر آن تعهد را بدهند، یعنی بیایند وزارتخانه تعهد بدهند و ضمانت تامین قطعات پس از فروش و خدمات پس از فروش.
سوال: ببینید اجازه‌ای داده میشود و بعد یک اگری گذاشته میشود که قطعا نمی‌شود برای مردم عادی.
آقایی: اگر من یک برند خاصی را بیاورم یک یا پنج تا، ولی تامین قطعات آن و خدمات پس از فروش آن نباشد میشود خودرویی که بعد از یکی دو سال وسط خیابان احتمالا می‌ماند و هیچ قطعات و هیچ پشتیبانی از آن وجود ندارد.
سوال: قطعا خودرو‌هایی که با آن استاندارد‌های بالای اروپایی بخواهد وارد شود
آقایی: بهرحال قطعات مصرفی دارند، این‌ها باید بحث تامین قطعاتش انجام شود، بیشتر دغدغه از این جنس است که مصرف کننده نهایی، چون بیشتر این بخش واردات به این سمت است که من وارد می‌کنم این جا عرضه می‌کنم به عموم، آنجا مصرف کننده نهایی که باید این حقوقش رعایت شود آن بحث تامین خدمات و قطعات یدکی را باید برایشان در نظر گرفت.
سوال: این خودرو‌ها آیا تعرفه خاصی هم خواهد داشت؟ شما با تعرفه خاصی برای این‌ها می‌گذارید یا نه؟
آقایی: سیاست وزارتخانه بیشتر بحث واردات خودرو‌های برقی و هیبریدی بود که ما از انتهای سال گذشته تمرکزمان روی بحث واردات خودرو‌های برقی بود در مرحله اول هم بحث تامین خودرو‌های عمومی، تاکسی‌ها بود که یک تعدادی آمد در شهرداری‌ها هم استقبال شد در بعضی از شهر‌ها مثل کرج و تهران هم یک تعدادی از این‌ها استفاده شد، در مرحله دوم برای عموم مردم بود که فکر می‌کنم در اردیبهشت ماه ما یک فرآخوان عرضه خودرو‌های برقی را داشتیم که استقبال خیلی خوبی هم شد، بیش از ۱۴۰ هزار نفر ثبت نام کردند و هدف در مرحله اول در وزارتخانه این بود که ما برای رفع ناترازی بنزین و کاهش آلایندگی برویم به سمت واردات خودرو‌های برقی و هیبریدی که در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ هم در بند ت تبصره ۹ هم به درستی اشاره شده که آیین نامه آن در حال تهیه است توسط وزارت صمت، بحث واردات خودروی نو و کارکرده برقی و بنزینی که آنجا اتفاقا ما بحث کاهش تعرفه را به شدت اتفاق افتاده، ما در آنجا بحث واردات خودرو‌های برقی تعرفه اش ۴ درصد است و هیبریدی ۱۵ درصد است، در بقیه خودرو‌ها مثل بقیه خودرو‌های بنزینی تعرفه هایش بر اساس حجم موتور و قیمت مشخص شده که در قانون کتاب تعرفه‌ها مشخص است بر اساس همان اعمال میشود.
سوال: آنها برای خودرو‌های نو است و برای خودرو‌های کارکرده هم همان است؟
آقایی: بله کارکرده هم همان طور است. یعنی ما بیشتر در واقع تخفیف مان به سمت خودرو‌های برقی و هیبریدی است.
سوال: البته خودرو‌های برقی هم بهرحال راهبردی بود که وزیر صمت آقای علی آبادی وقتی آمدند به شدت آن را دنبال می‌کردند، اما آنگونه که باید در زیرساخت‌ها آن اتفاقی که باید بیفتد و آن سرعتی که باید داشته باشد ندارد، بهرحال اول باید زیرساخت مشخص باشد در این قضیه، بعدا ما بیاییم سر خودرو‌های برقی تلاشی بکنیم وارداتی انجام بدهیم.
آقایی: تا حدی درست میگویید باید دستگاه‌های دیگر بیایند نقش آفرینی کنند، الان هم مذاکرات و جلسات خوبی را برگزار کردیم هم با وزارت کشور، هم با شهرداری، هم با وزارت نیرو در خصوص تامین برق، بخش اعظمی از تامین زیرساخت و ایجاد زیرساخت‌ها را خود شرکت‌های وارد کننده خودرو‌های برقی به عهده گرفتند، هم در بحث تامین ایستگاه‌های شارژ و هم برق دار کردن خطوط اصلی مثلا ما اتوبان تهران – مشهد، تهران – اصفهان، تهران -تبریز را شرکت‌های مختلف بعهده گرفتند و هم تبلیغ برندشان میشود و هم یک تعدادی هم ما ایستگاه‌های شارژ را در نمایندگی‌های خود این خودروسازی‌ها.
سوال: البته این در حد اعلام آمادگی آن شرکت‌ها است.
آقایی: نه، دارد انجام میشود یعنی پروژه آن شروع شده بعضی از ایستگاه‌ها هم الان انجام شده و ما فکر میکنیم در همین امسال بخش اعظمی از این انجام میشود با توجه به این که ما عرضه خودرو‌های برقی را هم برای عموم مردم داشته باشیم آن وقت دیگر باید این امکانات هم باشد، آنجا هم بحث این است و این خودروسازی که خودروی برقی را دارد ارائه می‌کند برای این برند خودش خراب نشود آن خدمات را باید بدهد در خصوص تامین خدمات ما همانطور که در خودرو‌های بنزینی ما بحث قطعات و خدمات پس از فروش داریم همین موضوع را در خودرو‌های برقی مان میشود ایستگاه‌های شارژ، تامین شارژ‌ها و ... که آنجا تعهدات گرفته شده و خود شرکت‌ها تقبل کردند.
سوال: در مورد اتوبوس‌ها، خودرو‌های حمل و نقل عمومی این‌ها شارژشان در جا‌های مخصوصی هست که انجام میشود، اما برای خودرو‌های شخصی که مردم می‌خواهند استفاده کنند این زیرساخت ابتدا باید تا یک حدی آماده باشد تا ما بعد ثبت نام بگذاریم با این استقبالی هم که می‌کنند.
آقایی: می‌دانید که در عرضه خودرو‌های برقی به همراه هر خودرو ما یک شارژر خانگی هم ما تحویل میشود و شما با شارژر خانگی می‌توانید شب شارژ یعنی زمانی که پیک مصرف نیست می‌توانید ظرف ۶ تا ۸ ساعت ...
سوال: آن هم چالش‌هایی دارد، شما اگر بخواهید شب تا صبح خودرویتان را بگذارید شارژ بشود ساختمانی که در مشاعات هست و بهرحال طبقات دیگر آدم‌های دیگر زندگی می‌کنند این جا چالش‌هایی را ایجاد می‌کند و بعد با این وضعیت برقی هم که داریم بین سازمانی هم که شما گفتید جلساتی را گذاشتید یک بحث مهمی بین وزارت نیرو و وزارت صمت در این قضیه وجود دارد برای خودرو‌های برقی، آن هم هنوز به طور کامل نهایی نشده است.
آقایی: الان ما ورود کردیم به سمت این که نیروگاه‌های خورشیدی، نیروگاه‌های بادی را ایجاد کنیم و بخشی از برقی که آنجا تامین میشود را به شبکه بدهیم و جای دیگر از شبکه بگیریم، امیدواریم با همکاری که شکل می‌گیرد این مسئله حل بشود، ما ناگزیر هستیم باید برویم به این سمت، طبق برآورد‌هایی که شده در دنیا تا سال ۲۰۲۵ نهایتا تا سال ۲۰۳۰ اکثر خودرو‌ها می‌روند به سمت خودرو‌های برقی، هوشمند و آن وقت ما با توجه به شرایط فعلی هم که ناترازی و این‌ها داریم باید برویم به این سمت که از سوخت پاک استفاده کنیم انشاالله.
سوال: قیمت گذاری خاصی هم برای این خودرو‌ها انجام میشود یا نه؟
آقایی: در موضوع ارزش گذاری قیمت در زمانی که وارد میشود ما یک کمیته تعیین ارزش داریم که گمرک متولی آن است، زمانی که کالا در گمرک اظهار میشود آنجا کالا ارزش گذاری میشود و بر اساس ارزش گذاری که انجام میشود حقوق ورودی آن اخذ میشود.
سوال: بهرحال این خودرو کارکرده است چطوری ارزش گذاری میشود، چون شما نفرات تان آنجا کارشناس اینقدر ندارید که هر خودرو را تست کنند، خودروی سه ساله، خودروی پنج ساله، نوع استفاده آن ...
آقایی: در آیین نامه اش آمده، سن خودرو بر اساس شماره شناسایی خودرو یا وی آی ان که به خودرو تخصیص پیدا می‌کند که مدل و سال و این‌ها انجام میشود از روی آن میشود سن را تشخیص داد، بحث استاندارد‌ها جزء مدارکی است که همراه خودرو وارد میشود استاندارد‌های اروپایی، استاندارد‌های این مارک یا استاندارد‌های کشور‌های حاشیه خلیج فارس یا کشور‌های اروپایی بر اساس آن انجام میشود و استاندارد‌های آلایندگی آن هم که انجام میشود در مبادی ورودی، این که شما میگویید ارزش گذاری، ما همین الان طبق روال در سال‌های اخیر کشنده، تریلی، کامیون به صورت دست دوم تا پنج سال وارد می‌شده و ارزش گذاری میشود یعنی این چیزی نیست که برای خودروی سواری فقط دارد اتفاق می‌افتد این وجود داشته، کمیته ارزش یابی که وزارت صمت، گمرک و بانک مرکزی آنجا هستند می‌آیند طبق یک دستورالعملی بر اساس سن خودرو و قیمت نوع این خودرو یک درصدی را کم می‌کنند و یک ارزش کلی به خودرو می‌دهند، البته بر اساس کیلومتر، شرایط خودرو، انجا آن کمیته تشخیص می‌دهد و تیمی که آنجا هستند هم در آنجا نوشته شده که تیم‌های بازرسی وجود دارند به صورت فیزیکی یک بررسی و ارزیابی می‌کنند از لحاظ استاندارد و الایندگی محیط زیست چک می‌کنند اگر موردتایید باشد ترخیص میشود.
سوال: ولی فقط مبنای گرفتن تعرفه و این‌ها است، داخل کشور بیاید دیگر آن قیمت ... هر کس که آورده خودش می‌آورد به هر قیمتی خودش بفروشد و این‌ها. انشاالله که همین طور باشد ورود نکنید به قیمت گذاری خودرو‌های کارکرده.
آقایی: چون اساسا این قانون روی بحث این است که رقابت پذیر کردن و انحصار زدایی از خودرو بود، ما بعد از این که فرآیند آن تشنگی بازار را ما با چند تا گام اساسی سعی کردیم برطرف کنیم، موضوع اول افزایش تولید بود ما سال گذشته به تولید یک میلیون و ۳۴۰ هزار دستگاه رسیدیم، ما تا سال ۹۹ با ۸۰۰-۹۰۰ هزار تا خودرو تولید داخل کشورمان بود، ما پارسال به این عدد رسیدیم امسال برنامه ریزی شده تا به عدد یک میلیون و ۷۰۰ برسیم انشاالله، اگر بانک مرکزی هم کمک کند در بحث تامین ارز، نکته بعدی بحث واردات خودرو بود که اگر ما الان با توجه به ابلاغ این دو تا آیین نامه واردات خودرو‌های نو و کارکرده عملا انحصار دیگر معنای آنچنانی ندارد، امیدوارم شورای رقابت که طبق دستورالعمل خودرو را انحصاری کرده و قیمت گذاری می‌کند، با شرایطی که بوجود آمده بحث قیمت گذاری را کلا بردارد کما این که الان ما در بحث خودرو‌های برقی کاملا از دستورالعمل شورای رقابت خارج شده.
سوال: البته با ۷ هزار تا ۶ هزار تا که وارد میشود که انحصار خارج نمی‌شود. الان سال گذشته چند تا خودروی وارداتی داشتیم؟
آقایی: طبق آمار گمرک در سال ۱۴۰۲ ما ۱۱ هزار و ۱۲۲ دستگاه خودرو داشتیم تا ۲۰ تیرماه هم ما ۸ هزار و ۲۵۷ تا ترخیص قطعی شده، این جمعا میشود نزدیک ۱۹ هزار و خورده‌ای، ۵۲۰۰ دستگاه هم در تشریفات ترخیص هستند که به زودی ترخیص می‌شوند، حدود ۲۴-۲۵ هزار تا ما از زمان ابلاغ آیین نامه که دی ماه سال گذشته بود تا الان که حدودا ۶ ماه است ما حدود ۲۵ هزار تا.
سوال: ۲۵ هزار تا به نسبت کسانی که ثبت نام کردید شما، آن دور اول آن صد و خورده‌ای هزا رنفری که آمدند ثبت نام کردند، ۵۰۰ میلیون تومان گذاشتند و بلوکه کردند و فلان .
آقایی: ما دور اول ۱۴۰۱، ۳۰ هزار تا ثبت نام داشتیم که بلوکه شد، من عرض کنم در شرایطی که کشور هیچ محدودیتی برای واردات خودرو نداشته، ماکسیمم واردات خودرو در سال ۱۰۲-۱۰۳ هزار تا بوده در اوجش، ولی در متوسط ۷۰-۸۰ هزار تا خودرو بیشتر وارد نمی‌شود ما امیدواریم با توجه به شرایطی که الان ما در شش ماه توانستیم ۲۵ هزار تا خودرو بیاوریم با همین نرخ که الان دارد شتاب می‌گیرد، بیش از ۹۰ هزار تا ثبت سفارش انجام شده در حوزه خودرو‌های نو و حدود ۱۹ هزار تا هم خودرو در گمرک وجود دارد.
سوال: چند نفر الان در صف هستند؟
آقایی: دور دومی که همین اخیرا هفته گذشته ثبت نام شد، ۱۳۰ هزار تا ثبت نام انجام شد ولی فرآیند این طور است که ما به تعداد خودرو‌هایی که ترخیص میشود ما این‌ها را قرعه کشی میکنیم عرضه میکنیم و هیچ تعهدی دیگر در سامانه نمی‌ماند اگر دوباره برای واردات دور بعد دوباره فراخوانی انجام می‌دهیم، امیدواریم به جایی برسیم که شرکت‌های وارد کننده خودشان در سامانه خود شرکت بتوانند وارد کنند.
سوال: الان ۱۳۰ هزار نفر در صف هستند؟
آقایی: در صف ما نداریم، آنها متقاضی بودند قرعه کشی این احتمالا تا آخر هفته بعد .
سوال: از آن قبلی‌ها چقدر ماندند؟
آقایی: در دور قبل هم که ما خودرو‌های برقی را ثبت نام کردیم .
سوال: نه فقط برقی‌ها
آقایی: در دور اول ما ۳۱ هزار نفر متقاضی داشتیم، این دور اعلام که انجام شده، چون دو سه بار سامانه باز شده برای انتخاب خودرو بعضی از دوستان متقاضی خودرویشان را انتخاب نمی‌کنند، در واقع در این دور اعلام شده که برای مرحله آخر است یعنی اگر کسی خودرو را انتخاب نکند، چون خودرو عرضه شده، اگر انتخاب نکند ازاولویت حذف میشود.
سوال: آنهایی که بار اول ثبت نام کردند اگر انتخاب نکنند در این دور دیگر نوبت شان می‌سوزد.
آقایی: بله، ما برای دوره‌های بعد هم، چون با قرعه کشی تعیین انتخاب میکنیم بعد کلا دیگر ما صفی نداریم یعنی ما هر فرآخوان تعدادی ثبت نام می‌کنند ما به تعداد خودرو‌هایی که موجود است انتخاب می‌کنند قرعه کشی را انجام می‌دهیم تخصیص می‌دهیم.
سوال: آنهایی که انتخاب هم کردند هنوز خیلی هایشان تحویل نگرفتند.
آقایی: چرا
سوال: نه، ما این جا تماس داریم که یک خودرویی که خودروساز داخلی هم دارد وارد می‌کند در نوبت بوده و هر ماه دارد عقب می‌افتد، می‌گویند در گمرک بوده سامانه گمرک بسته بوده، فرآیندهایش طولانی شده.
آقایی: یکسری فرآیند‌های آن بحث تامین و تخصیص ارز و این‌ها، می‌گویم اساس موضوع واردات بحث ارز بود، این فرآیند‌ها الان دارد تسهیل میشود، امیدوارم که در همین مدت هم خیلی سرعت گرفت، من آماری که در خرداد ماه داشتم ما واردات خودرویمان ۴ هزار تا بود یعنی الان ظرف یک ماه به عدد تقریبا دوبرابر شده، ما به عدد ۸ هزار رسیدیم و این نشان می‌دهد که تسهیل شده و سرعت گرفته است.
سوال: یکی از دلایلی که کارشناسان مطرح می‌کنند که آیین نامه واردات خودرو‌های کارکرده طولانی شد بحث همین تخصیص ارز آن بود که بهرحال در دولت بودند روسای سازمان‌هایی که یکی هم رئیس سازمان برنامه و بودجه جایی اعلام کرده بود که تخصیص ارز‌های کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست، صحبت‌هایی در مورد این قضیه بعد از آن شد، همین‌ها باعث شد که طولانی بشود این قضیه و در آخرین روز‌های دولت این اتفاق افتاد، اما ما برای خودرو‌های مونتاژی، خودروسازان مونتاژی ارز داریم اختصاص می‌دهیم در انتهای کار آن قیمتی که خودروی مونتاژی دارد می‌تواند حتی بیشتر از خودروی وارداتی می‌تواند باشد این را شما چطور توجیه می‌کنید؟
آقایی: در سبد تولید ما یک بخشی از تولیدات ما، تولیدات خودرو‌های بالای ۵۰ درصد هستند که این دو تا خودروساز بزرگ ما هستند که در حدود ۸۰ درصد خودرو‌ها را این دو تا خودروساز تولید می‌کنند که به خودرو‌های اقتصادی معروفند و اکثر متقاضیان جامعه تمایل شان به تهیه این دسته از خودرو‌ها است که دارد انجام میشود یک بخشی از خودرو‌ها با توجه به این که ما از سال ۹۷ واردات خودرو در کشور متوقف شد ما خودرو‌های با کیفیت و جدید را ما نداشتیم.
بنابراین ما موضوع مونتاژکاری از آنجا شدت گرفت، ما سال ۹۸، سبد مونتاژکاری خودرو‌های در کشور ۵ درصد خودروهایمان بود و این عدد تا سال گذشته به حدود ۲۳ تا ۲۵ درصد رسید این نشان می‌دهد که آن بخش بازار که معمولا با واردات تامین می‌شد از این روش دارد تامین میشود، سیاست وزارتخانه این است که برویم به سمت انتقال تکنولوژی با این سگمنت تولید و مونتاژکاری و تولید بخش‌هایی از خودرو که ارزش افزوده دارد، ورود کنیم به تولید بخش موتور و گیربکس و سیستم‌های خودرو، بنابراین ما عملا بتوانیم وارد بخش‌های اساسی و حساس خودرو را تولید کنیم نهایتا بتوانیم صادرات خودرو را داشته باشیم.
سوال: وقتی خودروساز مونتاژی رقیبی در بازار ندارد، وقتی قیمت گذاری صورت می‌گیرد تولیدش را به حد قابل توجهی پایین می‌آورد و آن تعهداتش را انجام نمی‌دهد و بعد می‌آید مصوبه می‌گیرد و قیمت افزایش پیدا می‌کند و بعد از آن دوباره شروع می‌کند عرضه‌ها را، به نظر در این فضا آن هدفی که شما در وزارتخانه دارید آن محقق نمی‌شود و در نهایت به صادرات ختم نمی‌شود در صورتی که در کنار آن یک وارداتی باشد و در کنار آن یک رقابتی صورت بگیرد که آن خودروساز مونتاژی هم اگر ارز می‌گیرد بر مبنای ارزی که می‌گیرد قیمت را در حد همان خودرویی که دارد تولید می‌کند عرضه بکند الان بعضی از خودرو‌های مونتاژی که دارند عرضه می‌شوند قیمت شان از خودرو‌های وارداتی حتی بعضا بیشتر در می‌آید، این را چطور می‌بینید؟
آقایی: ما در خصوص عرضه خودرو و قیمت گذاری که طبق دستورالعمل شورای رقابت بر اساس پرفرم‌ها و صورت وضعیت‌هایی که خودروسازان اعلام می‌کنند آنجا قیمت گذاری انجام میشود، در خصوص این که اگر قیمت بالاتر میشود یا نمی‌شود آن حقوقی است که، حقوق ورودی، حقوق گمرکی، تعرفه‌هایی که پرداخت میشود روی این موضوع و ما الان اتفاقا برای رقابت پذیر کردن داریم می‌رویم به این سمت که با سیاستگذاری روی تعرفه‌ها در خودرو‌هایی که درصد داخلی سازی شان پایین است تعرفه بالاتری بپردازد و خودروساز مجبور بشود به این که برود و سرمایه گذاری کند روی بخش داخلی سازی و افزایش عمق ساخت داخل، در مورد رقابت به نظر می‌رسد، آماری که ما داریم این است که نزدیک به بیش از ۴۰ شرکت خودروساز الان در حوزه شرکت‌هایی که مونتاژکاری هستند دارند رقابت می‌کنند با همدیگر که ۵-۶ تای آنها عمده هستند که رقابت اصلی هم بین همین خودروسازان است بنابراین ما آن زمانی که دو تا خودروساز اصلی داشتیم بحث این که می‌گفتیم رقابت نیست و شرایط انحصاری است، الان روی عملا ما بیش از ۴۰ خودروساز داریم ۵-۶ تای آن خودروسازانی هستند که نزدیک به صد هزار، پنجاه هزار تا تیراژ تولیدشان است و در تنوع مختلف بر اساس ذائقه‌های مختلف دارند خودرو تولید می‌کنند به نظر می‌رسد جواب بازار را بدهد.
سوال: میزان ارزی که به خودروسازان مونتاژی اختصاص دادید چقدر بوده؟ سال گذشته و امسال چقدر؟
آقایی: ما الان سیاستی که در امسال وجود دارد درسال ۱۴۰۳، ما به ازای تولید هر خودرو ۹۵۰۰ دلار ارزبری برای تولید هر خودرو در دستورالعمل تخصیص ارز وجود دارد، برنامه ریزی شده که بین ۳۰۰ هزار دستگاه تا ۳۵۰ هزار دستگاه این خودروسازان مونتاژی تولید کنند، حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار دستگاه هم دو تا شرکت اصلی میشود سهمیه خودرو‌هایی که بالای ۵۰ درصد ساخت داخل هستند که برای این خودرو‌ها هم ما ۳۵۰۰ دلار ارزبری در نظر گرفتیم.
سوال: یک سوال در مورد این خودرو‌های کارکرده، دو خودروساز بزرگ کشور هم می‌توانند وارد کنند؟ شرکت‌ها را گفتید.
آقایی: عرض کردم که در دستورالعمل شرکت‌های وارد کننده، شرکت‌های حمل و نقلی و افراد
سوال: پس خودروسازان می‌توانند؟
آقایی: بله می‌توانند، همین الان هم خودروسازان سایپا و ایران خودرو، خودرو‌های برقی و این‌ها.
سوال: این هم یک قانون عجیب و غریبی است که شما به خودروساز داخلی که باید خودرو تولید کند بر اساس تکنولوژی روز، مجوز به او بدهیم که برود خودرو کارکرده کشور دیگر را بردارد و بیاورد، خب سطح او را بالا بیاوریم.
آقایی: نه، این که اختیار دارد بتواند وارد کند در آیین نامه این اختیار به همه یعنی تخصیص ندادیم، گفتیم شرکت‌های وارد کننده می‌توانند این کار را بکنند، این که الان دارد این کار را می‌کند یا نمی‌کند؟ الان کسی نمی‌کند یعنی.
سوال: نه دیگر، اگر اختیار بدهید می‌کنند دیگر
آقایی: ما سیاست‌های وزارتخانه این است که ما الان این دو تا شرکت را بردیم به این سمت که اگر دارند وارد می‌کنند خودرو‌های برقی را وارد کنند بروند به سمت این که یک بخشی از این خودرو‌ها، یعنی نوع پلتفرمی که انتخاب میشود به این سمت برود که انتقال دانش انجام بشود و نهایتا داخلی سازی اتفاق بیفتد، بله، ما شرکت‌های دیگری داریم که مثلا ۲ هزار تا، ۵ هزار تا، ۵۰ تا، اساسا شرکت، شرکت وارد کننده است و می‌آید وارد می‌کند و توزیع می‌کند ولی انتظار ما همانطور که شما هم می‌فرمایید از دو تا شرکت خودروساز بزرگ نه تنها این‌ها، حتی شرکت‌هایی که مونتاژ دارند کار می‌کنند هم این است که خودرویی که دارند انتخاب می‌کنند انتقال پلتفرم باشد به این سمت که بیایند پلتفرم را داخلی کنند و بروند به سمت تعمیق داخلی سازی و نهایتا بتوانند از این پلتفرمی که انحصار و مالکیت آن برای خودشان است بتوانند صادرات داشته باشند.
سوال: سخت این اتفاق می‌افتد، در سال‌های اخیر نشان داده که این اتفاق سخت می‌افتد که با ۱۰ هزار تا ۱۵ هزار تا ...
آقایی: الان بعضی از خودرو‌ها را دارند خودروسازان داخلی می‌روند به این سمت یعنی ما در همین خودرو‌های برقی یکی دو نمونه را مثل مثلا خودروی ریرا که ایران خودرو شروع کرده برقی سازی آن هم شروع شده و خودرو‌هایی که سایپا شروع کرده در بحث برقی سازی آنها را داریم، خودروسازان مونتاژی ما هم دو سه تا از مدل‌های خودرو‌های برقی را رفتند به این سمت که بسازند.
سوال: ما، چون شما را سخت گیر آوردیم امروز و شما هم بهرحال دعوت ما را پذیرفتید در مورد موضوعات دیگر صنعت خودرو هم یکی دو سوال بپرسم، خودروسازان بعضا تعهدات شان را انجام نمی‌دهند یا دیر دارند انجام می‌دهند مثلا ایران خودرو یا سایپا، بعضی از خودرو‌ها زمان تحویلش خیلی طولانی دارد میشود به دلایل مختلف این‌ها دارند عقب می‌اندازند، آیا آماری دارید که الان کدام خودرو‌ها در صف شان زیاد است مثلا ما خودروی پژو پارس را داشتیم آیا تولید کاملا متوقف شده؟
آقایی: بله تولید پژوپارس با توجه به ابلاغیه‌ای که سازمان استاندارد انجام داد، آخرین مهلت آن ۳۱ خرداد بود که دیگر بعد از آن تاریخ دیگر تولید نمی‌شود و خودرو‌هایی هم که تولید شده بود شماره گذاری میشود و تحویل مردم میشود.
سوال: پس پژوپارس کاملا تمام شد یعنی کسانی که ثبت نام کرده بودند باید خودرو‌های جایگزین انتخاب کنند.
آقایی: بله، کما این که این موضوع آخر اسفند داشت اتفاق می‌افتد و یک تعدادی از خودرو‌ها هم جایگزین شد بیش از ۱۷ هزار تا خودرو جایگزین شد ولی مهلتی که دوباره سازمان استاندارد داد تا سه ماه، حدود ۲۰ هزار تا خودرو هم در فصل بهار تولید شد و تحویل متقاضیان شد، ما در سال گذشته یعنی در دو سال گذشته در راستای افزایش کیفیت رفتیم به این سمت که در حال حاضر ما تمام خودرو‌هایی که دارد در کشور تولید میشود استاندارد‌های ۸۵ گانه را پاس می‌کنند و سطح کیفیت.
سوال: نیسان آبی الان دیگر پاس نمی‌کند دیگر؟
آقایی: نیسان آبی مهلت خواسته شده، کما این که در بعضی از خودرو‌ها هم همین طوری است ما یکسری از خودرو‌ها داریم که برای این که این را پاس کنند باید برنامه استاندارد سازی داشته باشد که این نیسان آبی از آن دسته است.
سوال: ابتدای تیرماه تمام شده
آقایی: داریم رایزنی میکنیم که احتمالا تا فصل پاییز بتوانند آن شرایط را ..
سوال: وقتی خودرو ناایمن است، رایزنی می‌کنید که خودرو تولید شود مردم ما استفاده بکنند؟
آقایی: یکسری استاندارد وجود دارد که برمی گردد به ایمنی، صحبت شما درست است، ولی ما یکسری استاندارد مثل اتولایت که مربوط میشود به ...
سوال: در مورد نیسان آبی این اتولایت نیست در مورد نیسان آبی خاصه ایمنی است که سازمان استاندارد هم اعلام کرده و باید، ولی به نظر می‌رسد تامین کنندگان قطعه یا خود خودروساز فشار دارد می‌آورد.
آقایی: موضوع، چون تک محصولی هست، چون آن شرکت زامیاد که تولید کننده است، تک محصولی است، داریم یا محصول جایگزین را دنبال میکنیم برای این که شرکت متوقف نشود و کارخانه تعطیل نشود، با همراهی در شرایط فعلی یک مهلتی گرفتیم که این زمان بتواند کمک کند.
سوال: خودروی جایگزین هم جایگزین است، چون وقتی همراستای همدیگر تولید میشود این تجربه بوده، در کنار نیسان آبی هر خودروی جایگزینی که تولید میشود از آن استقبال نمی‌شود و به نوعی از رده خارج میشود، ۴-۵ نوع خودرو بود که آمد، اما استقبال نشد
سوال: نه، نیسان آبی خاص است
آقایی: باید آن طرف را هم نگاه کنید، با تولید هر نیسان آبی یک شغل ایجاد میکنیم و بخش اعظمی از ترانزیت یا حمل و نقل کالا در کشور دارد توسط همین محصول انجام میشود.
سوال: اشکال ندارد، ایمنی آن را هم نگاه کنید، ترانزیت آن خیلی مهم است و جان مردم هم بهرحال مهم است.
آقایی: درست میگویید و این هم در دستور کار قرار گرفته انشاالله
سوال: خودروی اقتصادی را هم از شما بپرسم، ایران خودرو یک خودروی اقتصادی دارد تولید می‌کند، اما سایپا خودروی اقتصادی ندارد درست است؟
آقایی: چرا، سایپا هم خانواده ساینا را کاندید کرده برای این موضوع
سوال: الان رنج قیمتی خودروی اقتصادی از نظر شما چقدر است؟
آقایی: البته بحث تورم و شرایط کشور هم هست، ولی خودرویی که بین مثلا ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان هست را معمولا می‌گویند، بازه خودرو‌های اقتصادی که حدود ۸۰ درصد آن هم توسط این دو تا خودروساز انجام میشود همین بازه ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان است.