واکین فینیکس به‌راحتی یکی از تحسین‌شده‌ترین بازیگرانی است که امروز کار می‌کند. او به یک اندازه برای منتقدان سینما و عموم تماشاگران شناخته شده است و در برخی از مهم‌ترین و نمادین‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما بازی کرده و با بعضی از بزرگ‌ترین فیلمسازان کار کرده است؛ از ریدلی اسکات تا اسپایک جونز و پل تامس اندرسن. از این رو بدیهی است که کارنامه بازیگری چشمگیرش از پروژه‌های کوچک مولف‌محور تا بلاک‌باسترهای مهم را در بر می‌گیرد؛ و همین‌طور از ایفای نقش شخصیت‌های نمادینی چون جوکر، جانی کش و ناپلئون بناپارت. نگاهی به بهترین بازی‌های کارنامه واکین فینیکس انداخته‌ایم.
بهترین فیلم های واکین فینیکس بر اساس سال انتشار مرتب شده‌اند
فیلم ناپلئون | ۲۰۲۳ | Napoleon
کارگردان: ریدلی اسکات
سایر بازیگران: ونسا کربی، طاهر رحیم، روپرت اِوِرِت، بن مایلز، لودیوین سنیه و…
ژانرهای اصلی: درام زندگینامه‌ای، تاریخی
مدت زمان: ۱۵۸ دقیقه
این دومین همکاری واکین فینیکس با ریدلی اسکات – پس از فیلم گلادیاتور – برای ساخت یک فیلم حماسی تاریخی به شمار می‌رود. این بلاک‌باستر بسیار کنجکاوی‌برانگیز (که در نهایت آن‌طور که باید انتظارها را برآورده نکرد) زندگی و دوران یکی از بدنام‌ترین حاکمان کشور فرانسه را دنبال می‌کند و رسیدن به قدرت و حکمرانی و سقوط نهایی‌اش را به تصویر کشیده است. همان‌طور که در زمان خلق شخصیت کومودوس در گلادیاتور دیده شد، فینیکس تبحر خاصی در خلق شخصیت‌هایی دارد که افکار و تمایلات شیطانی دارند. او در قالب این شخصیت جاه‌طلب و شمایل تا حدی نامعقول، بازی استثنایی را ارایه کرده است؛ مردی که می‌توان بی‌پروایی تمام‌عیاری را در چشمانش دید و زمانی که می‌خواهد چیزی را به دست بیاورد واقعا بی‌رحم می‌شود. بنابراین یک بار دیگر می‌توان گفت که این هم مثال دیگری از توانایی فینیکس برای فرو رفتن در قالب شخصیتی ظالم و سنگدل به‌واسطه حضور مقتدرانه‌اش در صحنه است.
همه چیز درباره فیلم ناپلئون
فیلم بو ترسیده | ۲۰۲۳ | Beau Is Afraid
کارگردان: آری استر
سایر بازیگران: پتی لوپن، ایمی رایان، ناتان لین، کیلی راجرز، دُنی منوشه، پارکر پوزی و…
ژانرهای اصلی: درام روان‌شناختی، کمدی سیاه
مدت زمان: ۱۷۹ دقیقه
اگر کسی بگوید بو ترسیده یک فیلم عجیب‌وغریب است در واقع آن را دست کم گرفته است. حماسه سه‌ساعته آری استر را به‌سختی می‌شود با واژه‌ها توصیف کرد اما شاید در بهترین حالت بتوان گفت فیلمی است درباره مردی آرام و متین اما پارانویایی که ادیسه‌ای سوررئال را از سر می‌گذراند تا در مراسم تشییع جنازه مادرش حاضر شود. فیلم مملو از نمادگرایی است و به همین خاطر با نقدهای مثبت و منفی متفاوتی روبه‌رو شد و حتی تماشاگران هم از حیث کارگردانی به آن خرده گرفتند. با وجود این، ویژگی‌ای که به‌صورت جهانی تحسین شد بازی فینیکس در قالب شخصیت اصلی فیلم بود. او تقریبا در تمام نماهای فیلم در جلو و مرکز قاب قرار گرفته است و بار فیلم بر دوش اوست. چهره‌پردازی او هم شگفت‌انگیز است. تماشاگر تقریبا بلافاصله با او همراه می‌شود و شخصیت بو را درک می‌کند؛ و می‌خواهد که او را همراهی کند تا مطمئن شود که او این سفر پرفرازونشیب را پشت سر خواهد گذاشت. بو ترسیده گواهی تمام‌عیاری بر توانایی فینیکس به عنوان یک بازیگر در سرپا نگه داشتن یک فیلم است.
فیلم زودباش زودباش | ۲۰۲۱ | C’mon C’mon
کارگردان: مایک میلز
سایر بازیگران: گبی هافمن، وودی نورمن، اسکات مک‌نِیری، جابوکی یانگ-وایت و…
ژانر اصلی: درام
مدت زمان: ۱۰۸ دقیقه
زودباش زودباش یکی دیگر از فیلم‌های متمایز آرشیو به‌سرعت در حال رشد کمپانی موفق A24 است؛ فیلمی که یک لذت سینمایی تک‌رنگ را به‌واسطه فیلمبرداری معرکه‌اش و داستان‌گویی تروتازه نویسنده و کارگردانش، پیش روی علاقه‌مندان هنر هفتم قرار می‌دهد. جانی (فینیکس) ژورنالیستی است که مجبور به نگهداری از خواهرزاده‌اش می‌شود. آن‌ها در ادامه راهی سفری جاده‌ای از لس‌آنجلس به نیویورک می‌شوند. از این رو می‌توان گفت فیلم، حکایت جذابی از یک نوع پیوند قیم‌مآبی میان دایی و خواهرزاده‌اش به شمار می‌رود. ایفای نقش فینیکس در نقش جانی با خونسردی همدلانه‌ای همراه شده است و در حالی که تقریبا چنین به نظر می‌رسد که او نقش خودش را در قالب این دایی آرام و مهربان بازی کرده اما شخصیت او به‌سرعت راه دل تماشاگران را پیدا می‌کند و شیمی او با بازیگر تازه‌وارد فیلم، وودی نورمن، ماهیت اصلی این فیلم دیدنی را سروشکل داده است.
فیلم جوکر | ۲۰۱۹ | Joker
کارگردان: تاد فیلیپس
سایر بازیگران: رابرت دنیرو، زازی بیتز، فرانسیس کانروی و…
ژانر اصلی: ابرقهرمانی
مدت زمان: ۱۲۲ دقیقه
با وجود آخرین بازی کارنامه هیث لجر در نقش جوکر و درخشش تمام‌عیاری که اسکار بهترین بازیگر را پس از مرگ برایش به ارمغان آورد، باور این موضوع دشوار بود که بازیگری بتواند در ایفای نقش جوکر به گرد پای لجر برسد؛ اما واکین فینیکس در نقش آرتور فلِک چنین کاری کرد و پرتره به‌یادماندنی دیگری را از آدم‌بد مشهور داستان بتمن خلق کرد که در کنار شخصیت‌های فراموش‌نشدنی‌ای قرار می‌گیرد که هیث لجر و جک نیکلسن خلق کرده‌اند. فینیکس شخصیتی را در «جوکر» با استادی خلق کرده است که به‌سرعت شاخص و برجسته شد. او برای قواره و اندام ازریخت‌افتاده بدنش و استحاله از یک کمدین ناموفق به آدم‌بد ناجی خیابان‌های کثیف شهر گاتم، توانست برنده تندیس طلایی اسکار شود.
او پس از هیث لجر (که مرگ تراژیکی داشت) به دومین بازیگری بدل شد که برای نقش جوکر برنده جایزه آکادمی شد. در حالی که جوکر پرجلوه‌ترین نقش‌آفرینی فینیکس نیست و شاید ظریف‌ترین آن‌ها هم نباشد به‌سختی می‌شود حرفی در مخالفت با تاثیرگذاری آن بر عموم تماشاگران و اغلب منتقدان زد. در کارنامه فوق‌العاده واکین فینیکس احتمالا «جوکر» فیلمی است که بیش‌تر مردم بلافاصله از او به یاد می‌آورند و طبیعی هم هست که در چنین شرایطی برای دیدن هنرنمایی‌اش در فیلم جوکر: جنون مشترک Joker: Folie à Deux هیجان‌زده باشند؛ فیلمی که امسال نخستین نقش‌آفرینی مجدد فینیکس در قالب یک نقش را رقم خواهد زد.
فیلم نگران نباشید او پای پیاده زیادی دور نخواهد شد | ۲۰۱۸ | Don’t Worry, He Won’t Get Far on Foot
کارگردان: گاس ون سنت
سایر بازیگران: جونا هیل، رونی مارا، جک بلک، مارک وبر، اودو کی‌یر، کیم گوردِن و…
ژانرهای اصلی: کمدی و درام زندگینامه‌ای
مدت زمان: ۱۱۴ دقیقه
همکاری دوباره واکین فینیکس با گاس ون سنت – که سال‌ها پیش فیلم مردن برای (۱۹۹۵) را با هم کار کرده بودند – به ایفای نقش کارتونیست مشهور جان کالاهن انجامید. این فیلم پیکار بلندمدت کالاهن را با اعتیادش به الکل در طول زندگی‌اش به تصویر درآورده است و به‌راحتی می‌توان گفت همان‌قدر که خنده‌دار است تماشاگرانش را تحت تاثیر نیز قرار می‌دهد. فینیکس از نظر ظاهری با استفاده از یک کلاه‌گیس نارنجی به شمایل مورد نظر نزدیک شده است و در طول فیلم روی صندلی چرخدار است چون در حالت مستی از یک تصادف وحشتناک جان سالم به‌در برده است. احتمالا یکی از بزرگ‌ترین موهبت‌های بازیگری فینیکس، دمیدن حیات و انسانیت در شخصیت‌های مستاصل است؛ و او در اینجا با چنین توانایی و مهارتی توانسته است فیلمی را نجات بدهد که می‌توانست بیش از حد تیره‌وتار باشد؛ و البته که تصویر او از کالاهن نشان می‌دهد که هر کسی را می‌شود نجات داد.
فیلم تو هرگز واقعا اینجا نبودی | ۲۰۱۷ | You Were Never Really Here
کارگردان: لین رمزی
سایر بازیگران: دانته پِرِرا-اولسن، جان دومن، الساندرو نیوولا و…
ژانر اصلی: درام
مدت زمان: ۹۵ دقیقه
لین رمزی از سر بی‌میلی فیلم نمی‌سازد. این فیلم سینمایی او هم در کارنامه کم‌فیلمش، حکایت دلخراشی از یک آدمکش حرفه‌ای بی‌رحم به نام جو (واکین فینیکس) است که نگاهی گریزناپذیر به مقوله خشونت دارد و تماشاگرش را متاثر می‌کند. فینیکس هم قاب‌های تو هرگز واقعا اینجا نبودی را با حضوری پر کرده است که به‌ندرت حرفی برای گفتن دارد اما در عوض، اراده‌اش را کاملا به نمایش می‌گذارد. این فیلم که احتمالا تا امروز عالی‌ترین نمونه بازی فینیکس در خصوص نمایش بی‌رحمی و اعمال خشونت است او را عازم ماموریتی بی‌امان برای یافتن دختری گمشده می‌کند. فینیکس هم با وجود معدود دیالوگ‌هایش یکی از مسلط‌ترین بازی‌های سینمایی‌اش را ارایه کرده است. این درست که او برای فیلم جوکر برنده تندیس طلایی آکادمی شد اما این فیلمی بود که او باید برایش برنده جایزه اسکار می‌شد ولی متاسفانه در آن سال مورد بی‌توجهی قرار گرفت و قدر ندید.
فیلم خباثت ذاتی | ۲۰۱۴ | Inherent Vice
کارگردان: پل تامس اندرسن، سایر بازیگران: جاش برولین، اوئن ویلسن، کاترین واترستن، ریس ویترسپون، بنیسیو دل تورو، جنا مالون، مایا رودولف و…
ژانر اصلی: جنایی
مدت زمان: ۱۴۸ دقیقه
درام معمایی مبهم و جنون‌آمیز پل تامس اندرسن که از رمان تقریبا اقتباس‌نشدنی تامس پاینچِن اقتباس شده است به عنوان یک فیلم کار می‌کند چون بازیگر نقش اصلی‌اش تعهدی تمام‌عیار را در کار و هنرش به نمایش گذاشته است. تازه با این وضعیت هم گاهی وقت‌ها، فیلم تا حدی گیج‌کننده و غیرقابل هضم می‌شود. فینیکس در نقش کارآگاهی خصوصی به نام داک اسپورتِلو با تمام شر و جنونی که از او سراغ داریم کاملا مناسب طبیعت عجیب و غیرعادی داستان فیلم است. واکین فینیکس در این داستان از دنیای مواد مخدر دهه ۱۹۷۰ کالیفرنیای جنوبی، یکی از بامزه‌ترین بازی‌های کارنامه بلندش را عرضه کرده است. او برای این هنرنمایی حتی نامزد دریافت جایزه اسکار نشد اما خیلی‌ها بر این باورند که باید چنین اتفاقی می‌افتاد.
فیلم او | ۲۰۱۳ | Her
کارگردان: اسپایک جونز
سایر بازیگران: اسکارلت جوهانسن، ایمی آدامز، رونی مارا، اولیویا وایلد، کریس پرت و…
ژانر اصلی: عاشقانه
مدت زمان: ۱۲۶ دقیقه
قصه عشق صمیمانه جونز در عصر دیجیتال، فرصت نقش‌آفرینی در یکی از بهترین فیلم های کارنامه واکین فینیکس و همین‌طور شیرین‌ترین نقش او تا امروز را برایش به ارمغان آورد. او در نقش نویسنده تنهای دلشکسته‌ای به نام تئودور توآمبلی به یک ابزار هوش مصنوعی با صدای اسکارلت جوهانسن دل می‌بازد. فینیکس در فیلمی که بخشی از آن کمدی است و بخش دیگرش تراژدی به شمار می‌رود نقشی را از کار درآورده است که نباید جواب می‌داد. او نقش‌آفرینی خود را به اندازه‌ای با ویژگی‌های انسانی آمیخته است که شما راهی بجز همدردی با قصه عشق نافرجام او پیدا نمی‌کنید. فینیکس در این هنرنمایی‌اش بُعد متفاوتی را به نمایش گذاشته است: حساسیت، گرما و آسیب‌پذیری باورپذیری که ما به‌ندرت به چنین شکل شخصی‌ای شاهدش هستیم.
فیلم استاد | ۲۰۱۲ | The Master
کارگردان: پل تامس اندرسن
سایر بازیگران: فیلیپ سیمور هافمن، اِیمی آدامز، لورا درن، رامی مالک، امبر چایلدرز، جسی پلمونز و…
ژانر اصلی: درام
مدت زمان: ۱۳۷ دقیقه
واکین فینیکس در دومین همکاری‌اش با پل تامس اندرسن خودش را به قامت یک ملوان فراری نیروی دریایی به نام فردی کوئل درآورد که در مسیر زندگی لَنکَستر داد قرار می‌گیرد؛ رهبر مبتلا به خودبزرگ‌بینی یک جنبش تازه شکل‌گرفته فلسفی که فیلیپ سیمور هافمن بزرگ و فقید نقشش را ایفا کرده است. خود فیلم کم‌تر در قید و بند قراردادهای روایی است و در عوض، با خیال راحت به فینیکس اتکا کرده است که ما را با روح و روان یک مرد به‌هم‌ریخته و سرکش و تسخیرشده همراه می‌کند. فینیکس ماهرانه شخصیتی را با رنگ‌های بسیار مختلف سروشکل داده است؛ از روان‌پریشی خشونت‌طلب، مردی درمانده و تنها تا فردی رمانتیک که احساس می‌کند چیزی تا یافتن عشق و تغییر زندگی‌اش باقی نمانده است. ایفای نقش فینیکس، سومین نامزدی اسکارش را برای او به ارمغان آورد و با اختلافی بسیار کم تندیس طلایی را به دنیل دی-لوییس و بازی درخشانش در فیلم لینکلن (استیون اسپیلبرگ، ۲۰۱۲) باخت.
فیلم سر به راه باش | ۲۰۰۵ | Walk The Line
کارگردان: جیمز منگولد
سایر بازیگران: ریس ویترسپون، جنیفر گودوین، رابرت پاتریک، دالاس رابرتز و…
ژانر اصلی: زندگینامه‌ای
مدت زمان: ۱۳۶ دقیقه
واکین فینیکس با ایفای نقش جانی کش در این فیلم دومین نامزدی اسکارش و نخستین نامزدی این جایزه برای بازی در نقش اصلی را به دست آورد. فیلم سر به راه باش در حالی زندگی و روزگار یکی از بهترین موسیقی‌دانان تاریخ را به تصویر می‌کشد که فینیکس واقعا زیر پوست این پسر بد موسیقی کانتری رفته است. این نقش بی‌شک راه خوبی برای جداشدن تصویر او از شخصیت بزدلی بود که در فیلم گلادیاتور خلق کرد و ممکن بود به قالب مطمئنی برای نقش‌های پیشنهادی بعدی‌اش بدل شود. به عبارت دیگر، شخصیت جانی کش در این فیلم دقیقا همان نقشی بود که او برای ادامه راهش در عرصه بازیگری نیازمندش بود.
فینیکس نه‌فقط جذابیت و انرژی خاص شخصیت منحصربه‌فرد را به نمایش گذاشت بلکه تمام خوانندگی این نقش را آموخت و گیتار زدن مثل جانی کش را هم یاد گرفت. فینیکس ثابت کرد که می‌تواند ستاره یک درام زندگینامه‌ای جریان اصلی باشد اما هنرمندی‌اش را هم از دست ندهد؛ موضوعی که او را در بالای زنجیره غذایی هالیوود برای پروژه‌های آتی قرار داد.
فیلم نشانه‌ها | ۲۰۰۲ | Signs
کارگردان: ام. نایت شامالان
سایر بازیگران: مل گیبسن، روری کالکین، اَبیگِیل برسلین، چری جونز، ام. نایت شامالان و…
ژانر اصلی: درام، علمی‌تخیلی، تریلر
مدت زمان: ۱۰۶ دقیقه
بازی کردن در کنار مل گیبسن و آن هم در روایت نبوغ‌آمیز دیگری از شامالان، می‌توانست به‌راحتی شخصیت واکین فینیکس را تحت‌الشعاع قرار بدهد؛ اما حالا که پس از سال‌ها دوباره نگاهی به این فیلم می‌اندازیم اصلا تصادفی نیست که این ستاره توانسته است قدم به قدم با همبازی‌اش پیش برود. داستان درباره کشاورزی است که در مزرعه‌اش با برداشت‌های دایره‌وار محصولی مواجه می‌شود که هیچ‌توضیحی برای آن‌ها وجود ندارد. شخصیت فینیکس که در این مزرعه با برادر واعظ و بچه‌های او زندگی می‌کند در مقام قهرمانی بی‌میل می‌درخشد که هر وقت لازم باشد شوخ‌طبعی و سبک‌سری را به فضا می‌افزاید. او باید میان باور به معجزه‌های پروردگار یا اقدام علیه نیروهای بیگانه فرازمینی که به سراغ آن‌ها آمده‌اند یکی را انتخاب کند. خلاصه کلام این‌که فینیکس در نشانه‌ها نقش مکمل به‌یادماندنی دیگری را به کارنامه‌اش افزوده است.
فیلم گلادیاتور | ۲۰۰۰ | Gladiator
کارگردان: ریدلی اسکات
سایر بازیگران: راسل کرو، کانی نیلسن، اولیور رید، ریچارد هریس، دِرِک جاکوبی و…
ژانر اصلی: اکشن
مدت زمان: ۱۵۵ دقیقه
واکین فینیکس جوان در پرتگاه ستارگی تصمیم گرفت نقش کومودوس، آنتاگونیست درام تاریخی اسکات را بازی کند. داستان درباره یک فرمانده پرافتخار ارتش رم است که به عنوان برده فروخته می‌شود و سپس سر از مبارزه‌های گلادیاتوری درمی‌آورد و همواره روی مرز میان زندگی و مرگ قرار می‌گیرد. فینیکس در برابر بازی دیدنی و فراموش‌نشدنی راسل کرو در نقش قهرمانی تراژیک با نام ماکسیموس، آدم‌بدی نفرت‌انگیز را به فیلم افزوده است که در حالی که آب دماغش را بالا می‌کشد با دروغ‌گویی و شرارت راهش به سوی تاج‌وتخت را هموار می‌کند. فینیکس اولین نامزدی اسکارش را برای ایفای نقش مکمل در این فیلم کسب کرد و ثابت کرد که حتی وقتی نقش یک آدم بی‌ارزش و زباله را بازی می‌کند هم می‌تواند کاملا دیدنی باشد!