مذاکره
ایران برای مذاکره با غربی ها اعلام آمادگی کرد
سیگنال مهم تهران برای ازسرگیری مذاکرات|غرب نزدیکتر از همیشه؟
در بحبوحه تنشهای نظامی با اسرائیل و حمایت بیقیدوشرط آمریکا از این رژیم، ایران باز هم از آمادگی برای تعامل سازنده و مذاکره با کشورهای غربی سخن میگوید.
به گزارش اکوایران، علیرغم اینکه ایران ایالات متحده را به حمایت «بیقیدوشرط» از اسرائیل متهم کرده، یکی از مشاوران ارشد رهبری گفته که تهران پذیرای همکاری با کشورهای غربی است.
علیاکبر ولایتی، وزیر خارجه اسبق جمهوری اسلامی ایران که ارتباط نزدیکی با رهبر انقلاب دارد، به روزنامه فایننشالتایمز گفت که جمهوری اسلامی در حال ارزیابی مجدد سیاست خارجی خود برای بهبود روابط با کشورها، از جمله کشورهای اروپایی است.
ولایتی گفت: «جمهوری اسلامی پذیرای همکاری با هر کشور غربی است که به دنبال تعامل واقعی با ایران باشد، به شرطی که به حاکمیت ایران احترام بگذارد و ما را به عنوان یک برابر به حساب آورد». این اظهارات یک روز پس از آن مطرح شد که جنگندههای اسرائیلی به چندین هدف نظامی در سه استان ایران حمله کردند.
او افزود: «ما فعالانه در حال بازتعریف توازنی جدید در روابط با کشورهای غربی، شرقی و در حال توسعه هستیم. ما از دوستی با هر کشوری، از اروپا تا آسیا یا آفریقا، استقبال میکنیم».
تحلیلگران در تهران پیشبینی میکنند که جمهوری اسلامی از یک پاسخ نظامی فوری خودداری خواهد کرد که نشانهای از احتیاط ایران در برابر شعلهورساختن یک درگیری منطقهای است.
از زمانی که مسعود پزشکیان در انتخابات ریاستجمهوری تیرماه پیروز شد، ایران ابراز علاقه کرده تا در سیاست خارجی خود بازنگری کرده و مذاکرات هستهای با قدرتهای جهانی را از سر بگیرد تا از فشار اقتصادی تحمیلشده از سوی ایالات متحده بکاهد.
با این حال، تنشهای فزاینده با اسرائیل از زمان حمله ۷ اکتبر حماس، چشماندازهای محدود دولت پزشکیان برای بهبود روابط با غرب را پیچیده ساخته است. تنها چند ساعت پس از مراسم تحلیف رئیسجمهور جدید ایران، اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس توسط اسرائیل در تهران ترور شد. تهران تصمیم گرفت که علیرغم وعدههای مکرر به انتقام از ترور هنیه، به این اقدام اسرائیل پاسخ ندهد. در همین حال، پزشکیان نیز از بستن درب ابتکارهای جدید دیپلماتیک امتناع ورزید و در جستجوی حمایت برای آتشبس غزه بود.
زمانی که اسرائیل حسن نصرالله، رهبر فقید حزبالله لبنان را به همراه یک فرمانده ارشد سپاه پاسداران ترور کرد، تهران با شلیک ۱۸۰ موشک بالستیک به سوی اراضی اشغالی پاسخ داد که برخی از آنها یک پایگاه اطلاعاتی در حومه تلآویو را هدف گرفته بودند.
بامداد شنبه، اسرائیل یک حمله هوایی تلافیجویانه را آغاز کرد که بزرگترین حمله نظامی متعارف علیه ایران از زمان جنگ ایران و عراق به شمار میرود. هدف این حملات تأسیسات نظامی و سیستمهای پدافند هوایی در تهران، خوزستان ایلام بود.
ایران تأیید کرد که چهار سرباز جان باختند، اما جزئیاتی درباره خسارات نداد. رهبر انقلاب تأکید کرد که تهران از حق پاسخ برخوردار بوده و این کار را در زمان مناسب انجام خواهد داد. او واکنشی نشان داد که در داخل کشور به عنوان نشانهای از عدم تلافی فوری تفسیر شد.
در روز دوشنبه، اسماعیل باقری، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت که تهران به تلاشهای دیپلماتیک خود برای جلوگیری از گسترش جنگ در منطقه ادامه خواهد داد، در حالی که حق پاسخ به حمله اسرائیل را محفوظ میدارد.
باقری در کنفرانس خبری هفتگی گفت: «تماسها به طور مداوم از طریق کانالهای دیپلماتیک برقرار میشود. ما هنوز به استفاده از دیپلماسی به عنوان روشی برای کاهش تنشهای منطقهای اعتقاد داریم».
ولایتی حملات اسرائیل را «چیزی بیش از یک هیاهو» ندانست و این رژیم را به دامنزدن به بیثباتی منطقه متهم کرد. او گفت: «در نقش خود به عنوان یک نهاد جنگطلب، رژیم اسرائیل پتانسیل آن را دارد که منطقه بیثبات خاورمیانه را به آتش بکشد و جرقهای ایجاد کند که باروت منطقه را آتش بزند».
دولتهای عربی اقدامات اسرائیل را محکوم کردند و هشدار دادند که درگیری مداوم بین ایران و اسرائیل میتواند ثبات منطقه را بیشتر تهدید کند.
ولایتی گفت: «ما هرگز هیچ جنگی را آغاز نکردهایم، همانطور که تاریخ گواهی میدهد و جنگ ایران و عراق نمونه روشنی از آن سیاست است. با این حال، ما به عمل تجاوزگرانه به گونهای پاسخ خواهیم داد که هر متجاوزی از آنچه انجام داده پشیمان شود».
در حالی که دولت ایران اولویت را به تقویت روابط با کشورهای همسایه داده، همچنین در تلاش است تا روابط تنشآلود با کشورهای اروپایی را ترمیم کند و همچنان پذیرای از سر گیری مذاکرات در مورد تقابل هستهای با ایالات متحده است.
دیپلماتهای غربی در تهران تأیید میکنند که لحن مذاکرات خود با مقامات ایرانی تحت رهبری پزشکیان تغییر کرده است، اگرچه آنها اشاره میکنند که هنوز تغییرات سیاستی معنادار محقق نشده است.
روابط ایران با اروپا پس از ادعای غربیها مبنی بر اینکه تهران در حال تأمین پهپادها و موشکها برای روسیه به منظور استفاده در جنگ اوکراین است، تحت فشار فزایندهای قرار دارد.
یک دیپلمات ارشد غربی در تهران گفت: «مقامات ایرانی به ما میگویند که اروپا هیچ گزینهای برای ایران باقی نگذاشته، مگر اینکه به سمت روسیه برود. اما روابط ایران با اروپا میتواند با وجود تنشها با ایالات متحده بهبود یابد».
انتظار میرود روابط ایران با ایالات متحده پیچیدهتر بماند. تهران در انتظار نتیجه انتخابات ریاستجمهوری هفته آینده آمریکاست تا امکان احیای مذاکرات هستهای را ارزیابی کند.
ولایتی گفت: «آنچه بایدن باید به آرامی بگوید، ترامپ علناً میگوید. ما در برخورد با هر دو تجربه داریم و تجربه خوبی در مذاکرات با ایالات متحده نداشتهایم. ما به نیکخواهی ایالات متحده باور نداریم. حمایت مستقیم و بدون قید و شرط ایالات متحده از اسرائیل و درخواستهای همزمان برای کاهش تنش از طریق واسطهها دو روی یک سکه هستند».