پلاک مخدوش؛ جرم در جرم

گر چه تاکنون آمار رسمی درباره میزان افزایش مخدوش کردن یا تغییر در ارقام پلاک خودرو درپی اعمال محدودیت‌های شبانه تردد به خاطر کرونا اعلام نشده است، اما آنچه که از شواهد پیداست، اعمال محدودیت‌های تردد شبانه در کشور سبب شده تا برخی از رانندگان برای فرار از جریمه اقدام به پوشش پلاک خودرو یا حتی تغییر در ارقام آن کنند. موضوعی که پیش از این نیز در اطراف معابر ورودی به محدوده طرح ترافیک و طرح کاهش آلودگی هوا نیز به چشم می‌خورد.

در این میان اما بخش قابل توجهی از رانندگانی که دست به انجام چنین اقداماتی می‌زنند از پیامدها و ابعاد آنچه که انجام می‌دهند بی‌خبرند و همین بی‌خبری نیز سبب می‌شود تا آنان به دردسرهای بزرگتری دچار شوند.

علی نجفی توانا، جرم شناس است، او در گفت و گو با ایسنا در خصوص مجازات مخدوش کردن پلاک گفت: بحث تغییر پلاک یا سایر مشخصات وسیله نقلیه، یا توجه به نوع کاربرد و اهداف شخص مرتکب دارای کیفر و مجازات مختلفی است.  گاهی شخص شماره، پلاک، بدنه و .. خودروی متعلق به خود را تغییر می دهد و گاهی مرتکب سرقت می‌شود و با اهداف خاصی شماره خودروی سرقتی دیگری را بر آن می گذارد. 

این جرم شناس اظهار کرد: در رابطه با اقداماتی مانند تغییر پلاک، تعویض پلاک یا تغییر شماره بدنه اتومبیل و ..، باید به این موضوع توجه کرد که قانون به منظور حفظ هویت وسیله نقلیه و جلوگیری از ایجاد تغییرات شخص مرتکب را طبق ماده 720 قانون تشدید مجازات مربوط به جرائم راهنمایی و رانندگی، مجازات تعیین می‌کند و این مجازات تقریبا جنبه تعزیری دارد و صرفا در رابطه با تغییر، تعویض پلاک یا شماره شاسی موتور و .. است. 

وی افزود: به نظر بنده این قانون برای جلوگیری از وقوع جرایم دیگر به تصویب شده و جرم انگاری شده است. پس علاوه بر اینکه این اقدام می‌تواند موجب وقوع جرائم دیگر شود و این خودرو ابزاری برای جرایم دیگری مثل سرقت شود، مانع از شناسایی اتومیل خواهد شد. از سوی دیگر به نوعی جلوگیری از برخورد قانونی نسبت به این نوع متخلفین می شود. 

نجفی توانا گفت: اما شیوه عادی‌تر این تخلف را در رابطه با برخی از موتوسوارها و خودروها می‌بینیم. افرادی که برای ورود به محدوده‌های ممنوع ترافیکی پلاک خودرو خود را ناخوانا می کنند تا به نوعی از تحمل واکنش های قانونی و رسمی فرار کنند. در این راستا قانونگذار در راستای جلوگیری از چنین جرایم جنایی این تغییر و اصلاح را بدون مجوز نهاد های مربوطه جرم تلقی می کند حتی اگر هیچ استفاده ای از آن نشود. 

وی اظهار کرد: جرایم راهنمایی و رانندگی از جمله جرایم جنحه ای در نظام سابق قانونگذاری تلقی می شد. بعد از انقلاب اسلامی در واقع این قانون در چارچوب جرائم تعزیری قرار دارد، یعنی مجازات های آن مقرر برای جرائم تعزیری است و شش ماه تا دو سال نیز قابل کیفر است. 

این جرم شناس تاکید کرد: آنچه مسلم است این است که افرادی که اتومبیل متعلق به خود را دچار تغییراتی می کنند محض خوشگذرانی نیست و اهداف مجرمانه ای در ذهن مرتکب جرم وجود دارد که هدف از آن به نوعی آماده کردن وسیله نقلیه برای جلوگیری از اعمال قانون یا ارتکاب جرائم دیگر است. 

نجفی توانا در پایان تاکید کرد: پس اگر برخی از شهروندان تصور می‌کنند که با پوشاندن پلاک یا هرگونه تغییر در پلاک وسیله نقلیه می‌توانند محدودیت های تردد شبانه یا طرح ترافیک و .. را دور بزنند. باید بدانند که اقدامشان نه صرفا یک تخلف رانندگی بلکه جرم است و مجازات درپی خواهد داشت.