پاسارگاد یکی از بناهای بیاد مانده از دوران هخامنشی محسوب می‌شود که از اهمیت تاریخی و فرهنگی بالایی برای ما ایرانیان برخوردار است.
طبق نوشته‌های موجود در کتب تاریخی، و بررسی‌های انجام شده، مورخان معتقد هستند این شهر به دستور شخص کوروش کبیر ساخته شده و آرامگاه این پادشاه بزرگ نیز در همین منطقه قرار دارد. فضای مرموز، شکوه و جاذبه‌های پاسارگاد باعث شده گردشگران و علاقه‌مندان زیادی در طول سال از این منطقه بازدید کنند. اگر قصد سفر به پاسارگاد شیراز را دارید، پیش از حرکت بد نیست شنیدنی‌های آن را بخوانید. با ما در مجله گردشگری علی بابا همراه باشید.
پاسارگاد شیراز از گذشته تاکنون
شهر پاسارگاد یا به قول معروف شهر سلیمان، در منطقه‌ای بین اصفهان و شیراز واقع شده است. در زمان هخامنشی این شهر باغ باشکوهی با دو کاخ ایرانی و تالارهایی با ستون‌های عظیم‌الجثه بود. درست مانند کاخ‌های زیبایی که در فیلم‌های قدیمی دیده‌اید. این مجموعه قدیمی، بنایی به یاد مانده از دوران سلطنت هخامنشی است و در شهرستان پاسارگاد استان فارس واقع شده است.
مجموعه پاسارگاد شامل سازه‌هایی مانند سازه‌های مسجد، آبنمای باغ شاهی، باغ پادشاهی، کاخ دروازه، کاخ بار عام، قصر اختصاصی، آتشکده، دو کوشک، آرامگاه کمبوجیه و کاروانسرای مظفری می‌شود. به‌طورحتم آرامگاه کوروش یکی از اصلی‌ترین جاذبه‌های گردشگری این مجموعه محسوب می‌شود. این مکان در گذشته به مشهد مادر سلیمان معروف بوده است.
منطقه گردشگری وسیع پاسارگاد، سال 1383 به‌عنوان پنجمین مکان در لیست آثار ملی به‌ثبت رسید. قدمت دشت پاسارگاد به دوران پارینه سنگی باز می‌گردد. این منطقه در 130 کیلومتری شمال شیراز واقع شده است. در کتب تاریخی اینطور آمده که کوروش کبیر، دستور ساخت شهر پاسارگاد را داده است. شواهد نشان می‌دهد که شهر پاسارگاد، اولین پایخت حکومت هخامنشی بود. منطقه اصلی این شهر 160 هکتار وسعت داشته و با دشتی بزرگ احاطه شده است.
از قرن هفتم آرامگاه کوروش به مشهد مادر سلیمان معروف بود و با سنگ‌های طویل هفت متری که در ساخت آن به کار رفته بود، در آغاز میان باغ‌های سلطنتی قرار داشت. در قرن دهم اطراف آن یک مسجد ساخته شد که تا قرن 14 در این مسجد نماز اقامه می‌شد. متاسفانه به‌دلیل عبور و مرور بسیار زیاد مسافران و عدم حفاظت کافی از منطقه، به‌مرور اجزای این شهر از بین رفته است.
نام پاسارگاد از کجا آمده و وجه تسمیه آن چیست؟
با وجود این که حدود 200 سال از تغییر نام دشت مرغاب به پاسارگاد شیراز می‌گذرد، هنوز دلیل اصلی این تغییر نام مشخص نیست و بحث‌ها و اختلاف نظرهای زیادی در این مورد وجود دارد. یکی از اولین کسانی که در این مورد اظهارنظر کرد، هرودوت بود که در کتابش گفت «پاسارگادی» نام مهم‌ترین قوم و عشیره پارسیان بوده که هخامنشیان از این طایفه برخاسته‌اند.
بعد از آن کتزیاس، پزشک یونانی داریوش دوم و اردشیر دوم هخامنشی، نام «پایتخت کوروش» را به کار برد و از آن‌جایی که او در ایران زندگی کرده بود می‌توان امید داشت که با این نام آشنا بوده است. از دیگر سو در میان نوشته‌های صاحب‌نظران می‌توان به این نتیجه رسید که نام اصلی پاسارگاد چیزی شبیه به «پُسُرگَد» بوده که از اسم قبیله شاهی پارسیان به معنی «گران گرزان» گرفته شده و ارتباطی با واژه پارس ندارد.
در کل اتفاق نظری روی وجه تسمیه پاسارگاد در دست نیست و واژه‌های مختلفی مانند دژ پارسیان، محل استقرار پارسیان، تختگاه پارسه، زیستگاه پارسیان، شهر قدیم ایران و پایتخت کوروش بزرگ برای آن به کار برده شده است.
جاهای دیدنی پاسارگاد شیراز
همانطور که گفته شد، این شهر در فاصله نسبتا زیادی از شیراز واقع شده است و برای رسیدن به آن باید مسیر طولانی را پشت‌سر بگذارید. پاسارگاد برخلاف تصور عموم، تنها مقبره کوروش نیست و اطراف آن کاخ‌های زیادی وجود دارد. با این حال مهم‌ترین ساختمان این شهر، همین آرامگاه باشکوه و باجذبه محسوب می‌شود.
بناهای ساخته شده در شهر پاسارگاد، به مرور زمان تخریب شده‌اند و به‌دلیل کم لطفی مسئولان، وضعیت خوبی ندارد. البته ناگفته نماند که طی چند ساله گذشته برخی از ساختمان‌ها درحال مرمت است. اطراف این شهر درخت‌کاری، چمن‌کاری و طراحی فضای سبز و… انجام شده که تاحد زیادی توانسته زیبایی و حال خوب را به پاسارگاد بازگرداند.
در سفر به پاسارگاد، این شهر تاریخی که روزهای مهمی از ایران کهن را در دل دارد، علاوه بر آرامگاه کوروش کبیر، با دیدنی‌های زیادی مواجه می‌شوید. اگرچه آن‌طور که شایسته تاریخ پرافتخار ایران در زمان کوروش کبیر است، از پایتخت او مراقبت نشده اما هنوز هم شکوه و عظمت خود را دارد. در ادامه در مورد برخی از جاهای دیدنی پاسارگاد شیراز صحبت می‌کنیم.
آرامگاه کوروش کبیر
از دو بخش اصلی تشکیل شده است. بخش اول پلکان آن هستند. سه پله اول با ارتفاع یک متر و سه پله دوم با ارتفاع نیم متر ساخته شده‌اند. پس از آن بخش دوم یا همان بنای اصلی آرامگاه قرار گرفته است. همچنین روی سقف آرامگاه دو حفره بزرگ قرار دارد تا از فشار وارد شده روی سقف کاسته و بر عمر بنا افزوده شود. کل بنا که ارتفاع آن حدود 11 متر است، از بلوک‌های سنگی تراش‌خورده ساخته شده که بدون هیچ ملاتی کنار هم قرار گرفته‌اند. نکته جالب اینکه این بلوک‌ها با بست‌های آهنی کنار هم قرار گرفته‌اند.
بنای آرامگاه کوروش در عین سادگی بسیار تحسین‌برانگیز، باشکوه، باجذبه و قابل‌احترام است که در نگاه اول توجه هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند.
مجموعه باغ شاهی
باغ شاهی همان باغ سلطنتی است که بخش عمده مجموعه پاسارگاد را تشکیل می‌داد. این باغ در زمان احداث خود یک نوآوری بزرگ بود. این باغ از باغ‌های شاهی هند و باغ‌های دوره صفوی الهام گرفته بود. گستردگی، وسعت و طرح باغ شاهی به شکلی است که نشان می‌دهد در دوره اوج خود باغی با درختان و گل‌های رنگارنگ بزرگ بوده است.
باغ شاهی با روش گردش آب در آبنماها و آبراهه‌های باغ و گذر از جوی‌های سنگی آبیاری می‌شد. این آبنماها کنار کمک به آبیاری فضای سبز باغ شاهی، به عنوان مجسمه و تندیس برای زیبایی هرچه بیشتر فضای باغ مورد استفاده قرار می‌گرفت. همچنین دو سوی باغ دو کوشک ساخته شده بود که از آن برای آرمیدن و تماشای زیبایی بهشت‌گونه باغ استفاده می‌کردند.
ارسال نظر