هواشناسی، بارش‌های پاییزی از کی شروع می‌شود؟

رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ضمن ارائه گزارشی از وضعیت دما و بارش کشور طی یک ماه گذشته، از پاییز پربارش با دمایی بیش از حد نرمال خبر داد و گفت: طبق پیش‌بینی‌های انجام شده به‌تدریج از نیمه دوم مهرماه بارندگی‌ها افزایش می‌یابد و انتظار داریم که ابتدا سواحل شمالی کشور را در برگیرد.

احد وظیفه درباره وضعیت بارندگی‌ها در شهریورماه اظهار کرد: شمال شرق کشور و خراسان رضوی با بیشترین میزان ناهنجاری و کمبود بارش مواجه بود، به‌طور کلی تنها ۹۸ میلیمتر بارندگی در سال آبی گذشته دریافت کرد این درحالیست که میزان این بارندگی‌ها باید به ۲۰۸ میلیمتر در یک سال آبی می‌رسید یعنی حدود ۱۱۰ میلیمتر معادل با ۵۳ درصد با کاهش بارندگی نسبت به حد نرمال مواجه بود. خراسان شمالی ۲۱ درصد، خراسان جنوبی ۳۰ درصد، کرمان ۳۸ درصد و سیستان بلوچستان نیز ۴۳ درصد بارش‌های کمتر از نرمال را تجربه کردند. 

وی با تاکید براینکه بارندگی‌ها در نیمه‌شمالی کشور نیز کمتر از نرمال بود، گفت: تنها محدوده‌ای که بارندگی نرمال در شهریور سال جاری داشت، تنها حوزه غرب و جنوب غرب کشور بود، یعنی از کردستان به پایین بارش‌های در حد نرمال بود. در جنوب فارس و جنوب شرق کشور بارندگی‌ها زیر حد نرمال گزارش شدند. در تهران نیز حدود ۴۱ درصد بارندگی‌ها کمتر از نرمال بود چراکه این استان باید تا این بازه زمانی ۲۸۰ میلیمتر بارندگی دریافت می‌کرد اما میزان بارش در این استان تنها به ۱۶۴ میلیمتر رسید و حدود ۱۱۵ میلیمتر بارندگی‌ها نسبت به نرمال کاهش داشت این درحالیست که میزان بارندگی‌های تهران حتی نسبت به سال گذشته نیز کاهش داشته است و مجموع این مسائل نشان‌دهنده این است که ما سال بسیار بد و خشکسالی شدیدی را تجربه کردیم و به جز مناطق غربی و جنوب غربی، کشور خشکسالی شدیدی را تجربه کرد.

رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ادامه داد: بر اثر این خشکسالی شدید سه‌ ساله رودخانه‌ها کم‌آب شده‌اند، کشاورزی از این کم‌آبی و خشکی متاثر شده است، دامداری مناطق شمالی، شمال شرق، شمال غرب و نیمه‌شرقی کشور تاثیرات شدیدی را بر اثر خشکسالی و کم‌آبی متحمل شده‌اند. 

تجربه دمای ۱.۹ درجه سانتیگرادی بیش از حد نرمال در یک ماه اخیر

وی درباره وضعیت دمایی کشور در آخرین ماه تابستان اظهار کرد: شهریورماه یک ماه بسیار گرم بود، به‌طوری که میانگین دمای کشور ۱.۹ درجه سانتیگراد بیش از نرمال ثبت شد. این بی‌هنجاری دمایی به‌ویژه در شرق و جنوب شرق کشورهمچون یزد به میزان ۲.۳، کرمان ۲.۱، خراسان جنوبی ۲.۹، قم ۲.۹، اصفهان ۲.۵ و سیستان و بلوچستان ۲.۴ و تهران ۱.۶ درجه سانتیگراد نمود بیشتری پیدا کرد و این استان‌ها به‌طور میانگین بی‌هنجاری دمای زیادی بین ۲.۵ تا ۳.۵ درجه گرمتر از نرمال را تجربه کردند. 

وظیفه با تاکید براینکه ۱.۶ درجه یا ۲ درجه بی‌هنجاری دمایی برای یک ماه میزان بسیار بالا و قابل‌توجهی است، افزود: کمبود بارندگی‌ها با میزان بالای بی‌هنجاری دمایی می‌تواند اثر تخریبی مضاعفی همچون تبخیر شدید آب و از بین رفتن پوشش گیاهی و مناطق جنگلی در فلات مرکزی، دامنه‌های البرز و شمال کشور می‌شود، به‌طوری که چهره آن‌ها نمایانگر پاییز است، درصورتی که درحال حاضر در روز اول پاییز هستیم و غالب گیاهان خشک شده‌اند یا برگ درختان زرد شده است و دلیل آن گرمای بیش از حد نرمال و کمبود آب است.

وی ادامه داد: به‌طور کلی بر اساس پیش‌بینی‌های گذشته طی سال جاری و فصول قبلی نیز بی‌هنجاری دمایی بسیار زیادی داشتیم. از ابتدای فصل تابستان میانگین دمای هوا ۱.۲ درجه سانتیگراد بالاتر از حد نرمال بود. از ابتدای سال نیز کشور میانگین دمای ۱.۱ درجه سانتیگراد بیش از حد نرمال را تجربه کرد. تنها در یک بازه زمانی کوتاه طی زمستان برخی استان‌ها دمای کمتر از حد نرمال را تجربه کردند اما در سایر روزهای سال میانگین دمای هوا بیش از حد نرمال بود.

تجربه پاییز گرم طی امسال

 رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی درباره وضعیت دما و بارش هوا طی فصل پاییز اظهار کرد: طبق پیش‌بینی‌های انجام شده به‌تدریج از نیمه دوم مهرماه بارندگی‌ها افزایش می‌یابد و انتظار داریم که ابتدا سواحل شمالی کشور را در برگیرد سپس به عرض‌های پایین‌تر منتقل شود. به‌طور کلی پاییزی با بارش‌های نرمال و حتی بیش از حد نرمال مورد انتظار است. امیدواریم که بارش در سطح مناسبی باشد و تا حدودی بتوانند کم‌بارشی و خشکسالی سه‌ساله را جبران کنند این در حالیست که برای پاییز دمایی بالاتر از حد نرمال نیز پیش‌بینی می‌شود.

وی تاکید کرد: با وجود اینکه تمام مدل‌های هواشناسی نشان‌دهنده دمای بیش از حد نرمال برای فصل پاییز هستند اما همچنان نمی‌توانیم با قطعیت به این موضوع تاکید داشته باشیم.

امید برای جبران کم‌آبی سدهای کشور با بارش‌هایی پاییزه و زمستانه

به گفته رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سدهای جنوب غرب کشور به دلیل بارندگی‌های سال گذشته تا حدودی وضعیت مناسبی دارند اما میزان آب سدهایی که در عرض‌های شمالی و نیمه شرقی، مرکزی و فلات مرکزی هستند بسیار کمتر از حد معمول است به‌خصوص استان‌ تهران که از نظر آب در محدودیت بسیار زیادی قراردارد و امیدواریم بارش‌های پاییزه و زمستانه بتواند تا حدودی این کم‌بارشی‌ها را کاهش دهد اما قطعا با توجه به خشکسالی شدید و پیاپی سه‌ساله ، بارش‌های نرمال و حتی بیش از حد نرمال دو فصل نیز این کم‌بارشی‌ها را جبران نخواهد کرد و ما همچنان باید شیوه‌های مدیریت منابع آبی و آبخیزداری را در کشور توسعه دهیم تا بتوانیم به حفظ آب وخاک کشور کمک کنیم و اثرات زیان‌بار تغییرات اقلیمی را کاهش دهیم.

وظیفه در پایان تصریح کرد: بارندگی۵۰ تا ۷۰ درصد بیش از حد نرمال انتظار می‌رود. این شرایط می تواند برای کشت دیم بسیار مفید باشد البته این بارش‌ها در صورتی برای کشت دیم مناسب است که پیش از این در آن منطقه کشاورزی انجام شده باشد یعنی کویری نباشد چراکه خاک کویر حاصلخیز نیست و قابلیت کشت و برداشت ندارد این درحالیست که بسیاری از مناطقی که کشت دیم در آن‌ها انجام می‌شد خشک شدند و از بین رفتند.

منبع: ایسنا