بازار جهانی سنگ‌آهن همچنان بی‌رونق
بازار آهن چند سالی است که در اثر توافقات کشورها دچار دگرگونی‌های زیادی شده است. اما احتمالاً برایتان سؤال خواهد بود که منظور از عنوان این موضوع چیست؟ اصلاً سنگ‌آهن چگونه تهیه می‌شود، چه کاربرد و اهمیتی دارد؟ اجازه دهید این‌طور شرح دهیم. یکی از مهم‌ترین متریال‌های ساخت فلز که در دنیا مورداستفاده قرار می‌گیرد. سنگ‌آهن خواهد بود. سنگ‌آهن را از معادن استخراج می‌کنند و رویه استخراج آن باتوجه‌به بافت جغرافیایی ممکن است متفاوت باشد. در این وضعیت وقتی که سنگ‌آهن استخراج می‌شود عملیات خالص‌سازی و فرآوری نیز روی آن صورت می‌پذیرد.
در این وضعیت انواع سازه‌های فلزی نیز بر پایه مواد اولیه سنگ‌آهن ساخته می‌شوند. صنایع زیادی وابسته به آن هستند.
ساخت و ساز یک پیکره اصلی در جهت دستیابی به این اصل است. فراموش نکنید که سازه‌های فولادی، چدن و ... همه به ساخت‌وساز و تجارت کمک می‌کنند. هر کشوری به نوبه خود برای ارزآوری و توسعه تجارت ملی نیاز دارد که از مواد اولیه‌ای نظیر سنگ‌آهن استفاده کند.
سنگ‌آهن در واقع نوعی ماده معدنی حاوی رگه‌ها و نقش‌هایی از آهن یا همان FE می‌باشد.
در دوران انقلاب صنعتی در کشورهای اروپایی بخصوص انگلستان، سهم استفاده از سنگ‌آهن به رقمی بالا رسیده بود. اما با گذشت آن دوره زمانی و تغییر سیاست‌های قیمت‌گذاری و ورود تکنولوژی‌های روز در صنعت فلزات و ضرورت به‌کارگیری از راهکارهایی برای تولید سبز و سوخت پاک، مسیر کلی عرضه و تقاضای سنگ‌آهن دچار تغییرات عمده‌ای شد. در نهایت چیزی که می‌بینیم تقاضا کم و مشکلاتی است که در بازار سنگ‌آهن دیده می‌شود.
برای مطالعه مطالب بیشتر در زمینه آهن می توانید به بلاگ پیوان مراجعه کنید.
بهره‌گیری از سنگ‌آهن در صنعت فلز
برای خالص کردن سنگ‌آهن از فرآیند ذوب و احیا در کوره‌ها استفاده می‌شود. البته این شیوه درگذشته به شکل دیگری انجام می‌شد. در نهایت یکی از فراوان‌ترین سنگ هی موجود در زمین سنگ‌آهن می‌باشد و می‌توان گفت که 5 درصد از کل پوسته زمین را این سنگ و یا اکسیدی از آن تشکیل داده است.
فراتر از آن دو کانی رایج در ترکیب رنگ آهن وجود دارند که در تولید ضدرنگ‌ها و رنگ‌سازی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. از طرفی دیگر وقتی در سراسر جهان این معادن شناسایی می‌شوند. برای جداکردن ناخالصی فلز وارد چرخه تولید می‌شوند. در کنار این موارد وقتی سنگ‌آهن در کوره‌ها با مرحله بهره‌برداری در صنعت می‌رسد. با عناصر و ترکیبات دیگر ادغام شده و سپس به‌صورت آلیاژ درمی‌آید.
علاوه‌برآن کربن، نیکل و کروم در این ترکیبات مورد استفاده قرار می‌گیرند. چین یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان و مصرف‌کنندگان سنگ‌آهن در دنیا است. پس از آن نیز کشور استرالیا و برزیل بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین تولیدکنندگان سنگ‌آهن در دنیا به‌حساب می‌آیند. اما سنگ آهنی که در معادن به دست خواهد آمد. لازم است که خالص‌سازی شده و عیار آن بالاتر برود.
موضوع رکود سنگینی است که بر اقتصاد کشور و شرایط اقتصادی کل دنیا حاکم است. در این وضعیت کاهش قیمت نفت و فلزات اساسی و تولید سنگ‌آهن مشکلات بزرگی برای اقتصادهایی هستند که به‌نوعی وابستگی دارند و چیزی غیر از این تولیدات برای ارائه به بازارهای جهانی نخواهند داشت. در چند سال اخیر قیمت سنگ‌آهن 70 درصد سقوط کرده است و این مسئله باعث می‌شود که شرکت‌ها و معادن فعال در حوزه سنگ‌آهن عملکرد خوبی نداشته باشند.
مشکل تولید و عرضه سنگ‌آهن
در مقابل میزان مصرف سنگ‌آهن در ایران محدود است. کاهش قیمت سنگ‌آهن نیز در مقابل افزایش هزینه حامل‌های انرژی مشکل را نسبت به گذشته بزرگ‌تر و وسیع‌تر کرده است. چند سالی است که بازار جهانی سنگ‌آهن همچنان بی‌رونق بوده و در مقابل بسیاری از کارخانجات ناچار به استفاده از ضایعات یا جایگزین‌هایی برای این مواد هستند.
البته تجارت سنگ‌آهن در سال 1392 وضعیت خوبی داشت. صادراتی معادل 5.23 میلیون تن و مصرف داخلی معادل 23 میلیون تن موجب شده بود که انتظار نداشته باشیم در این بخش دچار مشکل شویم. اما خیلی زود مسیر توسعه و همین‌طور تحریم به سمت‌وسویی رفت که دیگر نسبت به گذشته زوایای اتفاقات و ترکش‌های بازار جهانی گریبان تولید سنگ‌آهن را نیز گرفت. یکی دیگر از مشکلاتی که در داخل کشور با آن مواجه هستیم تجهیزاتی هستند که برای بهره‌برداری‌های معدنی مورد استفاده قرار می‌گیرند. فرسوده بودن این ماشین‌آلات و استفاده از متریال‌های قدیمی باعث شد که تجارت سنگ‌آهن تقریباً فلج شود. موارد و مشکلات متعددی هستند که همواره موجب می‌شوند حتی در بازارهای جهانی و کشورهایی که سهم عظیمی از صادرات دارند نیز همین رکود مشاهده شود.
میزان تولید سنگ‌آهن در دنیا
برخلاف چیزی که انتظار می‌رفت پیش‌بینی‌شده است که تا سال 2025 میلادی میزان تولید سنگ‌آهن به یک میلیارد تن برسد. بیشترین رشد و نرخ تولید در کشور استرالیا و برزیل بوده و بدون شکل که در سال 2025 و پس از آن ما باز هم روند کاهش تولید را مشاهده می‌کنیم. از طرفی نرخ تولید در استرالیا وابسته به قیمت آن است.
بسیاری از کشورها سود حاصل از صادرات سنگ‌آهن را در بخش توسعه معادن و دسترسی به سنگ‌آهن سرمایه‌گذاری می‌کنند. قیمت هر تن سنگ‌آهن در بازارهای جهانی نزدیک به 215 دلار می‌باشد. این در صورتی است که این رقم در حدود 6 سال پیش به کمتر از 55 دلار می‌رسید. از طرفی انتظار ما این است که رشد تولید سبب شود که قیمت سنگ‌آهن بازهم در دنیا با کاهش روبرو شود.
در این مورد نمی‌توان نظر قطعی داد. چون استراتژی فعالیت شرکت‌ها وضعیت مشخصی ندارد و قطعاً قضاوت در این مورد در این ابعاد و با فاصله زمانی پنج‌ساله خیلی صحیح نیست.
رونق صادرات فولاد به‌جای سنگ‌آهن
در حال حاضر شرکت‌های توسعه میادین سنگ‌آهن و حتی کشورهایی که تا چندی پیش سعی می‌کردند که تولیدات سنگ‌آهن را به بالاترین نرخ برسانند. دیگر به دنبال ارتقاء سطح تولید و صادرات فولاد هستند. فولاد را راهی مناسب برای دستیابی به بازارهای گسترده معرفی کرده‌اند.
انتظار می‌رود که در سال‌های آینده این تأثیر در کشورهای خاورمیانه بخصوص ایران نیز به‌خوبی احساس شود. در گذشته نه‌چندان دور ایران بخشی از کنسانتره خود را از سمت بحرین تامین می‌کرد. اما این قطع ارتباط موجب ایجاد وقفه در تولیدات نشد. صرفاً راه برای چاره‌جویی باز شد و جایگزین خوبی برای کنسانتره نیز پیدا شد.
بازار جهانی سنگ‌آهن در حال رکود است و به‌احتمال زیاد می‌توان این فرضیه را به میان آورد که کشورها صرفاً وابسته به تولیدات خودشان می‌شوند و این خیلی مسئله پیچیده‌ای نیست که ایران وابستگی خود را حداقل در بخش فلزات به صفر برساند.
قیمت‌گذاری سنگ‌آهن
سنگ‌آهن در دنیا جایگزینی ندارد. اما وقتی از سنگ‌آهن برای ساخت فولاد استفاده می‌شود. خوب می‌توان در این پروسه ساخت و طراحی از جایگزین‌های دیگری استفاده کرد. مثلاً آلومینیوم یکی از رقبای اصلی این ماده می‌باشد و مصرف آن در خودروسازی و صنعت‌های پرسود رو به افزایش است. علاوه‌برآن در ساخت کانتینرها می‌توان از پلاستیک و شیشه نیز استفاده کرد. متاسفانه یکی از مشکلات اساسی عدم بازیافت و تولید مجدد از فولاد می‌باشد.
از طرفی قیمت‌گذاری سنگ‌آهن بر اساس مذاکره شرکت‌های معدنی و فولادسازان انجام خواهد شد. این قیمت تعیین شده در واقع بر اساس یک شیوه کوتاه‌مدت انجام می‌شود و سه شرکت بزرگ دنیا در حال حاضر و بر اساس قوانین جدید دیگر برای نرخ تعیین کردن، قراردادی منعقد نخواهند کرد. انتظار می‌رود در آینده قیمت سنگ‌آهن بالاتر رود. اما این تضمین وجود ندارد که عرضه نیز به همان مقدار باقی بماند و کم تر نشود.
برای مشاهده محصولات فولادی می توانید به سایت پیوان مراجعه کنید.
ارسال نظر